آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,408 |
| تعداد مقالات | 34,617 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,341,194 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,871,531 |
ایمان و وعدۀ الهی به برتری جامعۀ مؤمنان | ||
| فصلنامه ره توشه | ||
| دوره 5، شماره 20، بهمن 1403، صفحه 261-270 اصل مقاله (505.41 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/rt.2025.70687.1449 | ||
| نویسنده | ||
| فرج الله میرعرب* | ||
| هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن-پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی | ||
| تاریخ دریافت: 13 دی 1403، تاریخ پذیرش: 28 بهمن 1403 | ||
| چکیده | ||
| خدای متعال به مؤمنان وعدۀ برتری بر دیگر جوامع انسانی می‌دهد و این وعده را با «وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ»[1]، ابلاغ کرده است. در تبیین این موضوع، دو واژه باید معنا شود: ایمان و اعلابودن. «ایمان» از واژه اَمِنَ، به معنای آرامش خاطر و زوال دلهره است.[2] ایمان را در اصطلاح، به تصدیق قلبی و اعتقاد در دل و اقرار به زبان و عمل به ارکان (اعضا و جوارح) تعریف کرده‌اند.[3] «اعلی» از عُلُوُّ به معنای ارتفاع و بلندی و بالایی است که در جامعۀ انسانی به «اشرف» و برتری در شرافت معنا می‌شود.[4] طبرسی «أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ» را پیروزمندان و افراد یاری‌شده و غالب بر دشمنان معنا می‌کند که درنهایت همه چیز به نفع آنان است؛ سپس می‌افزاید «اعلون» بلندمرتبگی می‌تواند در جایگاه شخصیتی باشد.[5] در قرآن نیز رسول اعظم(ص) الگو و رهبر جامعۀ ایمانی و اعلی معرفی شده است: «قُلْنا لا تَخَفْ إِنَّکَ أَنْتَ الْأَعْلى».[6] دراین‌باره تعابیر دیگری نیز در قرآن آمده است؛ از جمله اینکه مؤمنان بهترین مخلوقات خدا معرفی می‌شوند: «إنّ الّذین آمنوا وعملوا الصَّالحات أولئک هم خیر البریّة»؛[7] همچنین در آیه‌ای دیگر از رفعت و بالابردن مؤمنان سخن به میان آمده است: «یرفع اللّه الّذین ءامنوا منکم».[8] پرسش این است که برتری و بلندی جایگاه ارزشی چگونه به دست می‌آید؟ امام خمینی(ره) که اعتلای جامعۀ ایمانی ایران را هدف قرار داد و موفق عمل کرد، در روزگار خود فرمودند: «ما ... داریم به پیش مى‌رویم و این اعتلاى ملت است. اعتلا به این نیست که شکم ما سیر باشد. اعتلا به این است که ما مسلک‌مان را و مکتب‌مان را به پیش ببریم .... ما رو به اعتلا هستیم و بشر را رو به اعتلا مى‌خواهیم ببریم».[9] قوم تو از رنگ و خون بالاتر است قیمت یک اسودش صد احمر است قطرۀ آب وضوی قنبری در بها برتر ز خون قیصری فارغ از باب و ام و اعمام باش همچو سلمان زادۀ اسلام باش[10] بنابراین اعتلا با پیشبرد مکتب حاصل می‌شود و باید شرایط لازم را از مکتب که اسلام ناب است، فراگرفت. ایمان‌داران به این اسلام به بیان قرآن عالی‌ترین مقامات را دارند: «وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ»؛[11] زیرا اسلام‌شان عالی‌ترین و بلندترین مکتب فکری در عالم وجود است: «الْإِسْلَامُ یَعْلُو وَ لَا یُعْلَى عَلَیْه».[12] همچنین خدای متعال به هیچ کافری اجازه نمی‌دهد بر این مؤمنان برتری داشته باشد و عظمت و اعتلای آنان را خدشه‌دار کند: «وَ لَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکافِرینَ عَلَى الْمُؤْمِنینَ سَبیلاً».[13] [1]. همان. [2]. حسین راغب اصفهانی، مفردات، ص ۲۵. [3]. عضدالدین ایجی، مواقف، ج ۳، ص ۵۲۸. [4]. حسین راغب اصفهانی، مفردات، ص 582. [5]. فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان، ج 2، ص 843. [6] طه: 68. [7]. بینه: 7. [8]. مجادلات: 11. [9]. سیدروح‌الله خمینی، آیین انقلاب اسلامی، ج 2، ص 523-524. [10]. اقبال لاهوری، رموز بی‌خودی، لم یلد و لم یولد. [11]. آل‌عمران: 139. [12]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 334. [13]. نساء: 141. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ایمان و وعده الهی؛ جامعه مؤمنان؛ شناخت ارزش ها | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3 |
||