آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,427 |
| تعداد مقالات | 34,796 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,501,606 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,920,660 |
تحلیل بلاغی نام‌شمار انبیاء در قرآن | ||
| پژوهش های قرآنی | ||
| مقاله 6، دوره 29، شماره 113، بهمن 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqr.2024.67724.3883 | ||
| نویسنده | ||
| حسن خرقانی* | ||
| استاد دانشگاه علوم اسلامى رضوى، مشهد، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 13 آبان 1402، تاریخ بازنگری: 10 دی 1402، تاریخ پذیرش: 28 دی 1402 | ||
| چکیده | ||
| در آیات متعددی از قرآن کریم، شماری از نامهای انبیاء در پی‌هم یاد شده‌اند که گاه ترتیبی متفاوت دارند. بلاغت شمارش و حکمت تفاوت در چینش این نام‌ها، پرسش‌ها و شبهاتی را ایجاد کرده است. این مقاله در پی کشف وجوه ادبی و بررسی الگوهای به‌کار رفته در چینش این نام‌ها، به استخراج و تحلیل بلاغی و زیبایی‌شناختی آنها با استفاده از دانش بلاغت پرداخته است. در برخی نام‌شمارها آرایۀ «اطراد» یافت می‌شود، با این تفاوت که در قرآن کریم، برخلاف اطرادِ شاعران، ترتیب از پدر به سمت اجداد نیست؛ زیرا در آن، هر فرد استقلال خود را دارد و پیشگامی در شریعت و پدر بودن به همراه نکات نهفتۀ دیگر، مقتضی آن است که پدران بر پسران مقدم گردند. رتبه، سبقت زمانی، مناسبت با سیاق آیات یا مقصود سوره، و در مواردی تناسب آوایی، از عواملی هستند که موجب تقدیم برخی پیامبران بر برخی دیگر شده‌اند. همچنین نام‌شمارهای انبیاء، در «مراعات نظیر» داخل هستند و تناسب معنایی میان آنها لحاظ شده که گاه ترتیب زمانی را نیز کنار نهاده است. آرایه‌هایی چون «جمع»، «تعدید» و «تنسیق» که وجوهی ادبی و زیبایی‌شناختی مانند نظم، توازن، تکرار و تشبیه را دربر دارند، در چینش نامهای انبیاء فراوان یافت می‌شود و در نهایت آنچه از این پژوهش حاصل می‌شود، آن است که هر کدام از نامهای انبیاء در جای خود حکیمانه چیده شده‌اند و بخش برجسته‌ای از بلاغت والای قرآن و سطح اعجازین آن را نشان می‌دهند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قرآن کریم؛ نامهای انبیاء؛ آرایه‌های بلاغی؛ اطراد؛ تقدیم و تأخیر | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Rhetorical Analysis of the Number of Prophets’ Names in the Qur'an | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hasan Kharqani | ||
| Professor, Razavi University of Islamic Sciences, Mashhad, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| In several verses of the Holy Qur'an, a number of names of the prophets are mentioned respectively, which are sometimes in different orders. The rhetoric of enumeration and the wisdom of the difference in the arrangement of these names have raised some questions and doubts. This article, in pursuit of discovering the literary aspects and examining the patterns used in the arrangement of these names, has extracted and analyzed them rhetorically and aesthetically using the science of rhetoric. In some of the name-numberings, the technique of “iṭirād” (being in a proper order) is found, with the difference that in the Holy Qur'an, unlike the ṭirādof the poets, the order is not from the father towards the ancestors; because in it, each individual has his own independence and being pioneer in Shari'a and fatherhood, along with other hidden points, necessitates the fathers to be given priority over sons. Rank, temporal precedence, relevance to the context of the verses or the purpose of the surah, and in some cases, phonetic compatibility are among the factors that have led to the prioritizing of some prophets over others. Also, the name-numberings of the prophets are included in murā‘āt-i naẓīr (parallelism) and the semantic compatibility between them is taken into account, sometimes even excluding the chronological order. Techniques such as jam‘(adding up), ta‘dīd (uttering one by one) and tansīq (stringing together) that include literary and aesthetic aspects such as order, balance, repetition and simile are found in abundance in the arrangement of the names of the prophets. Ultimately, what is achieved through this research is that each of the names of the prophets is wisely arranged in its place and shows a prominent part of the sublime rhetoric of the Qur'an and its miraculous status. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| The Holy Qur'an, names of the prophets, rhetorical techniques, ṭirād, priority and posteriority | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 26 |
||