آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,430 |
| تعداد مقالات | 34,810 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,538,313 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,929,121 |
جایگاه جهاد تبیین و روش‌های تحقق آن در جامعه اسلامی از دیدگاه نهج‌البلاغه | ||
| فقه و سیاست | ||
| دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 4، اسفند 1400، صفحه 77-101 اصل مقاله (1.88 M) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/ijp.2025.70679.1049 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین دلدار فروتقه(نویسنده مسئول)* 1؛ مرضیه علیزاده ایوری2 | ||
| 1استاد حوزه و دانشگاه، سطح چهار حوزه، دانشجوی دکترای تخصصی مدرسی اخلاق، دانشگاه معارف، قم. | ||
| 2کارشناسی ارشد تفسیر و علوم قرآن. | ||
| تاریخ دریافت: 12 دی 1403، تاریخ بازنگری: 02 بهمن 1403، تاریخ پذیرش: 12 اسفند 1403 | ||
| چکیده | ||
| جهاد تبیین یکی از مفاهیم اساسی در اسلام است که بر ضرورت روشنگری و ارائه حقایق در برابر تحریف‌ها، شبهات، و ناآگاهی‌ها تأکید دارد. این جهاد، وظیفه‌ای است که برای حفاظت از هویت دینی و فرهنگی جامعه اسلامی و تقویت بنیان‌های فکری آن تعریف شده است. در این مقاله با تمرکز بر نهج‌البلاغه به‌عنوان یکی از منابع غنی اسلامی، به تحلیل اصول و روش‌های جهاد تبیین پرداخته شده است. مطالعه نهج‌البلاغه نشان می‌دهد که امام علی× با بهره‌گیری از روش‌های متنوعی مانند استفاده از استدلال منطقی، تبیین حقیقت در قالب خطبه‌ها و نامه‌ها، و توصیه به تقوا و اخلاق اسلامی، به روشنگری در میان جامعه پرداخته‌اند. این روش‌ها شامل تشویق به تفکر و تعقل، مقابله با انحرافات فکری و اجتماعی، و دعوت به حق و عدالت است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که جهاد تبیین در جامعه اسلامی نیازمند شناخت دقیق از مسائل روز، استفاده از ابزارهای نوین ارتباطی، و تأکید بر آموزه‌های اخلاقی و معنوی است. همچنین تأسی به روش‌های امام علی× در نهج‌البلاغه می‌تواند الگویی مؤثر برای تحقق این هدف باشد. مهم‌ترین یافته‌های پژوهشی این است که در کتاب نهج‌البلاغه به روش‌های کاربردی برای جهاد تبیین مانند دشمن‌شناسی و شناساندن دشمن به مردم، امر به معروف و نهی از منکر زبانی و انتقاد کردن پرداخته شده است. پژوهش پیش رو به روش توصیفی-تحلیلی و با رویکرد استخراج روش‌های جهاد تبیین با تأکید بر نهج‌البلاغه به سامان رسیده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نهج‌البلاغه؛ جهاد تبیین؛ دشمن‌شناسی؛ امر به معروف؛ انتقاد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| مکانة جهاد التبیین وأسالیب تحقیقه فی المجتمع الإسلامی من منظور نهج البلاغة | ||
| نویسندگان [English] | ||
| حسین دلدارفروتقه(الکاتب المسوول1؛ مرضیه علیزاده ایوری2 | ||
| 1ستاذ فی الحوزة العلمیة والجامعة، حاصل على المستوى الرابع من الحوزة، وطالب الدکتوراه التخصصیة فی تدریس الأخلاق بجامعة المعارف، قم. | ||
| 2ماجستیر فی التفسیر وعلوم القرآن. | ||
| چکیده [English] | ||
| إنّ جهاد التبیین من أحد المفاهیم الأساسیة فی الإسلام، حیث یؤکِّد على ضرورة التنویر وتقدیم الحقائق فی مواجهة التحریفات والشبهات والجهل. یُعَدّ هذا الجهاد واجبًا لحمایة الهویة الدینیة والثقافیة للمجتمع الإسلامی وتعزیز أسسه الفکریة. فی هذه الدراسة مع الترکیز علی نهج البلاغة کأحد المصادر الإسلامیة الغنیة سیتمّ تحلیل مبادئ وأسالیب جهاد التبیین. تُظهر دراسة نهج البلاغة أنّ الإمام علی× استخدم مجموعة متنوعة من الأسالیب للتنویر فی المجتمع، منها الاستدلال المنطقی، وتوضیح الحقیقة من خلال الخطب والرسائل، والتوصیة بالتقوی والأخلاق الإسلامیة. وتشمل هذه الأسالیب التشجیع على التفکیر والتعقل، ومواجهة الانحرافات الفکریة والاجتماعیة، والدعوة إلى الحق والعدل. تُظهر نتائج الدراسة أنّ جهاد التبیین فی المجتمع الإسلامی یتطلب فهمًا دقیقًا للقضایا المعاصرة، واستخدام وسائل الاتصال الحدیثة، والتأکید على التعالیم الأخلاقیة والروحیة کما أنّ الاقتداء بأسالیب الإمام علیّ (علیه السلام) فی نهج البلاغة یمکن أن یکون نموذجًا فعالًا لتحقیق هذا الهدف. من أهم النتائج البحثیة أنّ کتاب نهج البلاغة یتناول أسالیب عملیة لجهاد التبیین، مثل: التعرّف على العدو وتعریفه للناس ، والأمر بالمعروف والنهی عن المنکر باللسان، ممارسة النقد البناء. وقد تم إنجاز هذا البحث باتباع المنهج الوصفی - التحلیلی، مع الترکیز على استخراج أسالیب جهاد التبیین من نهج البلاغة. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| نهج البلاغة, جهاد التبیین, معرفة العدو, الأمر بالمعروف, النقد | ||
| مراجع | ||
|
*قرآن کریم
ابن‌حیون، نعمان بن محمد مغربی. (۱۳۸۵ق). دعائم الاسلام (ج۱). قم: مؤسسه آل البیت^.
احمدی میانجی، علی. (۱۴۲۶ق). مکاتیب الأئمه^ (ج۲، مصحح: مجتبی فرجی). قم: دارالحدیث.
پاینده، ابوالقاسم. (۱۳۸۲). نهج الفصاحه. تهران: دنیای دانش.
تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد. (۱۳۶۶). تصنیف غرر الحکم ودرر الکلم (مصحح: مصطفی درایتی). قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
ثقفی، ابراهیم. (۱۴۱۰ق). الغارات (ج۲، مصحح: عبدالزهراء حسینی). قم: دارالکتاب الاسلامی.
دشتى، محمد. (۱۳۸۸). اخلاق نظامى از دیدگاه نهج‌البلاغه. قم: مؤسسه فرهنگى تحقیقاتى امیرالمؤمنین×.
سیّد رضی، محمد بن حسین. (۱۳۸۶ش). نهج‌البلاغه (مترجم: دشتی). انتشارات نور المبین.
علامه طباطبایی، محمدحسین. (۱۳۷۴). المیزان (ج۱۷، مترجم: سیّد محمدباقر همدانی). قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین.
کلینی، محمد بن یعقوب. (۱۳۶۵). الکافی (ج۵). تهران: دارالکتب الإسلامیة.
مجلسی، محمدباقر. (۱۴۰۳ق). بحار الانوار (ج۲، ۹۷). بیروت: دار احیاء التراث العربی.
مطهری، مرتضی. (۱۳۸۴). مجموعه آثار (ج۱۷). قم: صدرا.
مفید، محمد. (۱۴۱۳ق). امالی (مصحح: حسین استادولی و علی‌اکبر غفاری). قم: کنگره شیخ مفید.
مکارم شیرازی، ناصر. (۱۳۸۶). پیام امام امیرالمومنین× (ج۱۰). تهران: دار الکتب الاسلامیه.
هاشمی رفسنجانی، اکبر. (۱۳۸۳). فرهنگ قرآن (ج۱). قم: بوستان کتاب دفتر تبلیغات.
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=49572 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 14 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 16 |
||