
تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,427 |
تعداد مقالات | 34,796 |
تعداد مشاهده مقاله | 13,501,541 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,920,623 |
بررسی تناسبات موجود در بناهای مذهبی دوره قاجار در تهران (مساجد، مدارس و مسجد-مدرسه) | ||
الهیات شهر | ||
مقاله 6، دوره 2، شماره 3، اسفند 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jtc.2025.70458.1040 | ||
نویسنده | ||
علیرضا روحی* | ||
گروه تاریخ و تمدن اسلامی دانشگاه علوم اسلامی رضوی | ||
تاریخ دریافت: 14 آذر 1403، تاریخ بازنگری: 04 اسفند 1403، تاریخ پذیرش: 05 اسفند 1403 | ||
چکیده | ||
تناسب از ویژگیهای مهم معماری ایرانی- اسلامی است. این تناسب برای تنظیم و پیوستگی بخشهای مختلف بنا ضروری است و افزون بر استحکام، موجب آرایش، زیبایی بصری و هماهنگی در معماری بنا میگردد. به کار بردن تناسبات در هر جزء از بخشهای مختلف یک بنا، امری حیاتی در معماری است و تناسبات موجود در یک بنا در بعضی از موارد، در دیگر بناها نیز دیده میشود. این امر حتی در ساختمانهایی با کاربریهای متفاوت نیز انجام شده است. مهمترین هدف این مقاله بررسی تناسبات میان طول صحن، ارتفاع گلدستهها، ارتفاع ایوان و ارتفاع حجرههای پیرامون صحن در معماری مساجد، مدارس و مسجد-مدرسههای دورۀ قاجار در تهران است. با درنظر گرفتن هدف فوق، درصد پاسخ به این پرسش هستیم که چگونه هندسه و تناسبات موجود در یک بنا در دیگر بناها حتی با کاربریهای متفاوت نمایان میشود؟ در این مقاله نسبتهای هر یک از بناهای یادشده در جدولی جداگانه تنظیم شده است و پس از مقایسه و بررسی کردن نسبتهای به دست آمده، به این نتیجه رسیدیم که نسبتهای بهکار گرفته شده در معماری مسجد-مدرسهها در واقع نسبتی میان معماری مسجد و معماری مدارس طراحیشده در این دوره است و افزون برآن، کاربری مساجد و مدارس نیز در مسجد-مدرسهها تلفیق شده است. در بررسی انجام شده به نسبتهایی دست یافتیم که از هماهنگی کامل میان اجزاء یک بنا نشان دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
هندسه؛ تناسب اجزا؛ مساجد؛ مدارس؛ مسجد-مدرسه | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Proportions in Religious Buildings of the Qajar Era in Tehran (Mosques, Schools, and Mosque-Schools) | ||
نویسندگان [English] | ||
Alireza Roohi | ||
Department of Islamic History and Civilization, Razavi University of Islamic Sciences | ||
چکیده [English] | ||
Proportion is a key feature of Iranian-Islamic architecture. It is essential for the cohesion and unity of different sections of a building, contributing to its stability, visual aesthetics, and harmony. The application of proportions in individual architectural elements is vital, and these proportions are often found across multiple buildings, even those with different functions. This study focuses on analyzing the proportional relationships between the length of courtyards, the height of minarets, the height of iwans (vaulted halls), and the height of surrounding chambers in mosques, schools, and mosque-schools of the Qajar period in Tehran. The central question of this research is: How do the geometric and proportional relationships of one building manifest in others, even with different functional purposes? The proportions of each type of building have been recorded and analyzed in separate tables, and the results show that mosque-school architecture incorporates proportions from both mosques and schools of the period. Moreover, the functions of mosques and schools are integrated within mosque-schools, demonstrating a consistent architectural harmony among their components. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Geometry, proportionality of elements, mosques, schools, mosque-schools | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 23 |