آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,457 |
| تعداد مقالات | 35,095 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,893,015 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,213,144 |
نقش ظاهر و باطن قرآن‌کریم در تعالی معنوی با تأکید بر سیر و سلوک عرفانی | ||
| دو فصلنامه معنویت پژوهی اسلامی | ||
| دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 5، اردیبهشت 1404، صفحه 86-122 اصل مقاله (583.27 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jsr.2025.69757.1100 | ||
| نویسنده | ||
| رضا شاه منصوری* | ||
| دانش آموخته دکتری تربیت مدرس اخلاق اسلامی، دانشگاه معارف اسلامی قم، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 03 شهریور 1403، تاریخ بازنگری: 30 آبان 1403، تاریخ پذیرش: 07 بهمن 1403 | ||
| چکیده | ||
| تعالی معنوی یکی از مهم‌ترین امور در زیست سعادتمندانه یک انسان در جهان‌بینی الهی به‌شمار می‌رود. هرچند راه‌های گوناگونی برای تعالی معنوی مطرح شده است اما مطمئن‌ترین و سالم‌ترین راه از انحرافات، سیروسلوک عرفانی در اسلام است. از سویی قرآن کریم مهم‌ترین و موثق‌ترین منبع دینی در اسلام است که همواره مرجع و ملجأی برای شناخت و هدایت در مسیر حقیقی سعادت بوده است. بنابراین برای حرکت صحیح در مسیر سلوک عرفانی و به تبع تعالی معنوی نیز رجوع به این منبع وحیانی امری ضروری است. هدف از این پژوهش بررسی تاثیرات مختلف ظاهر و باطن قرآن‌کریم در تعالی معنوی است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی با استناد به ادله نقلی و بعضا عرفانی و عقلی است. نتیجه پژوهش این‌که ظاهر آیات قرآن کریم هم در شناخت صحیح از سیروسلوک عرفانی به عنوان بستری برای تعالی معنوی و هم در ایجاد انگیزش در طی این طریق، تاثیر فراوانی دارد، همچنین باطن قرآن کریم نیز تاثیرات مختلفی سلوک عرفانی دارد که از آن‌ها با تعابیری همچون رفع حجب، طهارت باطن، شفای امراض قلبی و نورانیت دل یاد شده است. تاثیر باطن قرآن در منازل مختلف سیروسلوک عرفانی همچون ایمان، تقوا، توبه، نفی خواطر، مراقبه، فنا و منازل دیگر نیز قابل اثبات است. در نتیجه می‌توان ادعا کرد تاثیرات مختلف ظاهر و باطن قرآن کریم در سلوک عرفانی و به تبع تعالی معنوی به‌نحوی است که رشد و تعالی معنوی بدون بهره‌گیری از کلام الله ممکن نیست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تعالی معنوی؛ ظاهرقرآن؛ باطن قرآن؛ سیروسلوک عرفانی؛ تاثیر انگیزشی؛ تاثیر باطنی. | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Role of the Outer and Inner Aspects of the Holy Quran in Spiritual Elevation with Emphasis on Mystical Conduct | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Reza Shahmansoori | ||
| Ph.D. graduate in Islamic Ethics Teacher Training, University of Islamic Studies, Qom, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Spiritual elevation is one of the most significant aspects of a flourishing life from the perspective of divine worldview. Although various paths have been proposed for spiritual elevation, the most reliable and secure way free from deviation is mystical conduct in Islam. On the other hand, the Holy Quran is the most important and reliable religious source in Islam, consistently serving as a reference and refuge for understanding and guidance on the true path to happiness. Therefore, referring to this divine revelation is essential for proper movement on the path of mystical conduct and, consequently, spiritual elevation. The purpose of this study is to examine the various impacts of the external and internal aspects of the Quran on spiritual elevation. The research method is descriptive-analytical, relying on religious, occasionally mystical, and rational evidence. The findings suggest that the external verses of the Holy Quran have a significant impact on both the correct understanding of mystical conduct as a foundation for spiritual elevation and on providing motivation during this path. Furthermore, the internal aspects of the Quran also have various effects on mystical conduct, including terms like removing veils, purifying the inner self, healing spiritual ailments, and enlightening the heart. The effect of the internal Quran on the different stages of mystical conduct, such as faith, piety, repentance, negating thoughts, vigilance, annihilation, and other stages, is also demonstrable. Consequently, it can be asserted that the diverse impacts of both the outer and inner aspects of the Holy Quran on mystical conduct and, consequently, spiritual elevation, are such that spiritual growth and elevation would be impossible without the guidance of the Holy Quran. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Spiritual elevation, the outer aspects of the Quran, the inner aspects of the Quran, mystical conduct, motivational impact, inner impact. | ||
| مراجع | ||
|
* قرآن‌کریم
** نهج‌البلاغه
*** صحیفه‌سجادیه
ابن بابویه، محمد. (1406ق). ثواب الأعمال و عقاب الأعمال (چاپ دوم). قم: انتشارات دارالشریف الرضی‌للنشر.
ابن فارس، أحمد. (1404ق). معجم مقاییس اللغة (چاپ اول). قم: انتشارات مکتب الاعلام الاسلامی.
ابن منظور، محمد. (1414ق). لسان العرب (چاپ سوم). بیروت: انتشارات دارالفکر للطباعه.
امینی نژاد، علی. (1394). آشنایی با مجموعه عرفان اسلامی (چاپ چهارم). قم: انتشارات موسسه امام خمینی&.
بهارى‌همدانى، محمد. (1361). تذکرة المتقین (چاپ دوم). تهران: انتشارات نورفاطمه÷.
تلمسانى، سلیمان. (1413ق). منازل السائرین إلى الحق المبین (شرح تلمسانى) (چاپ اول). قم: انتشارات بیدار.
تمیمى آمدى، عبد الواحد. (1366). تصنیف غرر الحکم و درر الکلم (چاپ اول). قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
حسینى طهرانى، محمدحسین. (1426ق). رساله لب اللباب در سیر و سلوک أولى الألباب (چاپ سیزدهم). مشهد: انتشارات علامه طباطبایى&.
حقانی، ابوالحسن. (1395). روان‌شناسی کاربردی1 (چاپ اول). قم: انتشارات موسسه امام خمینی&.
خمینی، روح الله. (1382). قرآن کتاب هدایت ازدیدگاه امام‌خمینی&. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی&.
خمینى، روحالله. (1387). تهذیب نفس و سیروسلوک از دیدگاه امام‌خمینى& (چاپ اول). تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینى&.
خمینى، روحالله. (1378). آداب الصلاة (چاپ هفتم). تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى&.
خمینى، روحالله. (1382). شرح حدیث «جنودعقل وجهل» (چاپ هفتم). قم: موسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینى&.
راغب‌اصفهانى، حسین. (1412ق). مفردات ألفاظ القرآن (چاپ اول). بیروت: انتشارات دارالقلم.
رحیمیان، سعید. (1378). تجلى و ظهور در عرفان نظرى (چاپ اول). قم: انتشارات بوستان کتاب.
شعیری، محمد. (1388ق). کاشف‌الأستار (ترجمه جامع الأخبار) (چاپ اول). تهران: انتشارات کتاب‌فروشی اسلامیه.
شیخ بهایى، محمد. (بی‌تا). مفتاح الفلاح فی‌عمل‌الیوم واللیلة من‌الواجبات والمستحبات (چاپ اول). تهران: نشر دارالکتب الاسلامی.
صدرالدین شیرازى، محمد. (1361). تفسیرالقرآن الکریم (چاپ دوم). قم: نشر بیدار.
طباطبایى، محمدحسین. (1374). ترجمه تفسیرالمیزان (چاپ پنجم). قم: نشر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
طباطبایى، سیدمحمدحسین. (1390). المیزان فی تفسیرالقرآن (چاپ دوم). بیروت: نشر مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
طبرسی، احمد. (1403ق). الإحتجاج على‌أهل اللجاج. مشهد: نشر مرتضی.
عالم‌زاده نوری، محمد؛ بوسلیکی، حسن و مرادی، حسین. (1393). نقش مربی در تربیت‌اخلاقی-معنوی (چاپ دوم). قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
عبدالرزاق‌کاشى، عبدالرزاق. (1427ق). منازل السائرین (شرح قاسانى) (چاپ سوم). قم: نشر بیدار.
فراهیدى، خلیل. (1409ق). کتاب العین (چاپ دوم). قم: نشر هجرت.
فیض‌کاشانى، محمد. (1372). راه روشن (چاپ اول). مشهد: نشر آستان قدس رضوى.
قطب الدین‌راوندى، سعید. (1407ق). الدعوات (چاپ اول). قم: نشر مدرسه امام مهدی#.
کلینى، محمد. (1407ق). الکافی (چاپ چهارم). تهران: نشر دار الکتب الاسلامیه.
مصباح‌یزدی، محمدتقی. (1392). انسان‌شناسی در قرآن (چاپ سوم). قم: انتشارات موسسه امام خمینی&.
مصباح‌یزدی، محمدتقی. (1390). انسان‌سازی در قرآن (چاپ سوم). قم: انتشارات موسسه امام خمینی&.
مصباح‌یزدی، محمدتقی. (1391). اخلاق در قرآن (چاپ پنجم). قم: انتشارات موسسه امام خمینی&.
مطهری، مرتضی. (1369). فطرت (چاپ دوم). تهران: انتشارات صدرا.
مکارم‌شیرازى، ناصر. (1371). تفسیر نمونه (چاپ دهم). تهران: نشردارالکتب‌الإسلامیة.
ملکى‌تبریزى، جواد. (1385). رساله لقاءالله (چاپ هفتم). قم: نشرآل على×.
موسوی‌اصل، سیدمهدی؛ آذربایجانی، مسعود و همکاران. (1399). روان‌شناسی اخلاق (چاپ سوم). قم: انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
نراقى، احمد. (1378). معراج السعادة (چاپ ششم). قم: نشر هجرت.
نصیرالدین‌طوسی، محمد. (1413ق). اخلاق ناصری (چاپ اول). تهران: انتشارات علمیه‌اسلامیه.
نصیرالدین‌طوسى، محمد. (1373). اوصاف الاشراف (چاپ سوم). تهران: نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.
نورى، حسین. (1408). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل (چاپ اول). قم: نشر موسسه‌آل‌البیت^. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 17 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 18 |
||