
تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,462 |
تعداد مقالات | 35,184 |
تعداد مشاهده مقاله | 13,996,187 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,253,336 |
تبیین موانع توسعۀ سازمانهای مردمنهاد در ساختار سیاسی و اقتصادی ایران | ||
علوم سیاسی | ||
دوره 27، شماره 3 - شماره پیاپی 107، مهر 1403، صفحه 194-236 اصل مقاله (1022.63 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/psq.2025.77298 | ||
نویسندگان | ||
زهرا عابدینی1؛ محمدباقر حشمت زاده* 2؛ علیرضا رضایی3 | ||
1دانشجوی دکتری، گروه جامعهشناسی سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
2استاد، گروه علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
3دانشیار، گروه روابط بینالملل، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران. | ||
تاریخ دریافت: 11 اردیبهشت 1404، تاریخ پذیرش: 11 اردیبهشت 1404 | ||
چکیده | ||
در جامعههای مدرن، سازمانهای مردمنهاد به عنوان عوامل کلیدی در فعالیتهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی شناخته میشوند. این سازمانها نهتنها در افزایش آگاهی و مشارکت شهروندی نقش دارند؛ بلکه چونان بخشی از اصلاحات اجتماعی و سیاسی نیز شناخته میشوند. اما ارتباطات این سازمانها با ساختارهای سیاسی و اقتصادی در کشورهایی مانند ایران، با چالشها و موانع متعددی مواجه است که تأثیر عمیقی بر فرایند توسعه و تحولات اجتماعی دارند. پرسش اصلی این مقاله آن است که توسعۀ سازمانهای مردمنهاد وفق مناسبات گفتمانی موجود در ساختار سیاسی و اقتصادی در ایران در بین سالهای 1380-1400شمسی با چه چالشها و موانعی روبرو است؟ یافتهها بیانگر آن است که پنج مانع و چالش اساسی شامل چالشها و موانع قانونی و دولتی، مالی و اقتصادی، ارتباطی و اطلاعرسانی، فرهنگی و اجتماعی، سیاسی، ساختاری و مدیریتی از جمله چالشها و موانع اساسی توسعۀ سازمانهای مردمنهاد در ساختار سیاسی و اقتصادی ایران است. در این مقاله با پیروی از پارادایم تفسیری و با منطق استقرایی با رویکرد کیفی و با بهکارگیری طرح تحقیق تحلیل محتوای موانع و چالشها، عوامل مؤثر و راهکارهای توسعۀ سازمانهای مردمنهاد در ساختار سیاسی و اقتصادی ایران شناسایی میشود و درنهایت با توجه به نتایج حاصل از مناسبات گفتمانی سازمانهای مردمنهاد در ساختار سیاسی و اقتصادی ایران، پیشنهادهایی به لحاظ تقنینی، تحولات زیرساختی، حمایتهای مادی و معنوی و فرهنگی ارائه میگردد. | ||
کلیدواژهها | ||
سازمانهای مردم نهاد؛ ساختار سیاسی و اقتصادی ایران؛ چالشهای توسعۀ سازمانهای مردم نهاد | ||
عنوان مقاله [English] | ||
An Account of the Barriers to the Development of Non-Governmental Organizations within the Political and Economic Structure of Iran | ||
نویسندگان [English] | ||
Zahra Abedini1؛ Mohammad Bagher Heshmat Zadeh2؛ AliReza Rezaei3 | ||
1PhD Candidate, Department of Political Sociology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran | ||
2Professor, Department of Political Science, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran | ||
3Associate Professor, Department of International Relations, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran | ||
چکیده [English] | ||
In modern societies, non-governmental organizations (NGOs) are recognized as key actors in political, social, and economic activities. These organizations not only enhance public awareness and civic participation but are also considered instrumental in driving social and political reforms. However, the relationship between NGOs and the political and economic structures in countries like Iran faces numerous challenges and barriers, deeply affecting the development process and social transformations. The central question of this article is: What challenges and barriers have NGOs encountered in their development within Iran’s political and economic structure between 2001 and 2021? The findings indicate five major categories of obstacles: legal and governmental challenges, financial and economic barriers, communication and information dissemination issues, cultural and social impediments, and political, structural, and managerial problems. Adopting an interpretive paradigm and an inductive logic within a qualitative research approach, this study employs a content analysis design to identify the obstacles, influencing factors, and strategies for the development of NGOs within Iran’s political and economic framework. Based on the discursive relations of NGOs with the political and economic structures, the article ultimately proposes legislative reforms, infrastructural transformations, financial and moral support measures, and cultural initiatives to enhance the development of NGOs in Iran. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Non-governmental organizations (NGOs), Iran’s political and economic structure, challenges for the development of NGOs | ||
مراجع | ||
استراوس، ا. و کربین، ج. (1395). مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریۀ زمینهای. ا. افشار (مترجم). تهران: نشر نی.
استربرگ، رابرت جی . (1385). روانشناسی شناختی. م. وفایی (مترجم). تهران: نشر دانشگاه تربیت مدرس.
حاتمی، ع.، مسعودنیا، ح.، نجفی، د. (1396). تأثیر عوامل سیاسی بر مناسبات اقتصادی ایران در دهه اول انقلاب. پژوهش سیاست نظری، 22، صص. 81-110.
رازقی، ن.، لطفی خاچکی، ب. (1397). تحلیل جامعهشناختی چالشهای بقا و پایداری سازمانهای مردمنهاد فعال در حوزۀ آسیبهای اجتماعی؛ با تأکید بر رابطۀ آنها با دولت. جامعهشناسی نهادهای اجتماعی، شماره 11، صص. 93-123.
سلیانی، م.، وثوقی، م. (1397). تحلیل ظرفیت سازمانهای مردمنهاد در نظارت بر عملکرد دولت و ارائۀ استراتژیهای بهبود. توسعه محلی، شماره 1، صص. 95-114.
شجاعی، ح.، موغلی، ع.ر.، حضوری، م.ج.، رسولی، ر. (1397). طراحی مدل پذیرش سازمانهای غیردولتی (مردمنهاد) از نگاه شهروندان. مدیریت دولتی، 10(2)، صص. 269-288.
فراستخواه، مقصود (1390). میانرشتهگرایی و ظهور علم جلودارِ سرحدّی بررسی خاستگاه، ظرفیتها و بایستههای میانرشتهایشدن. مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی. دورۀ چهارم. 1 (13).
فراستخواه، مقصود (1395). روش تحقیق کیفی در علوم اجتماعی با تأکید بر "نظریۀ بر پایه" گراندد تئوری GTM)). تهران: نشر آگه.
قادرزاده، ام.، کریمی، ا.. (1399). فعالیت در سازمانهای مردمنهاد؛ برساخت شبکۀ ارتباطی جدید بهمثابه جایگزین محدودیتهای ساختاری: ارائۀ نظریۀ زمینهای. مسائل اجتماعی ایران، شماره 1، صص. 203-232.
قنبری، و.، لطیفی، م.، اسلامیولچی، ع.ر.، اصغری صارم، ع. (1400). تبیین الگوی بومی تصمیمگیری اخلاقی در سازمانهای مردمنهاد. اخلاق در علوم و فنّاوری، شماره 3، صص. 67-75.
لطفی خاچکی، ب.، ایمانی جاجرمی، ح. (1399). مطالعۀ موانع شناساندن مسائل اجتماعی به جامعه توسط سازمانهای مردمنهاد با روش نظریۀ مبنایی. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، شماره 1، صص. 131-160.
محمدجانی، م.ر.، دستغیب، س.ا.ر. (1397). عوامل مؤثر بر اثربخشی سازمانهای مردمنهاد جوانان استان فارس. مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، شماره 42، صص. 1-34.
منصوری محمدآبادی، ت. (1398). تأثیر مشارکتهای سازمانهای مردمنهاد در مبارزه با جرایم اقتصادی. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس.
عظیمی، م.. ویسی، س. (1399). مطالعه کیفی نوعشناسی و عقلانیت حاکم بر سازمانهای مردمنهاد (مورد مطالعه: محله هرندی در تهران). برنامهریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شمارۀ 42، صص. 41-101.
نادری، ن.، سلیمانی، م.، بهرانینیا، ب. (1398). بررسی رابطه بین کارکردهای تشکلهای مردمنهاد و مؤلفههای نوین توسعه پایدار (مورد مطالعه: تشکّلهای مردمنهاد استان کرمانشاه). مطالعات توسعه اجتماعی ایران، شماره 3، صص. 37-53. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 47 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 45 |