آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,486 |
| تعداد مقالات | 35,381 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,474,658 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,504,165 |
واکاوی فقهی قتل زن و کودک غیرمسلمان در جنگ | ||
| پژوهش های فقه اجتماعی | ||
| دوره 1، شماره 1، اردیبهشت 1404، صفحه 113-129 اصل مقاله (1.85 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jsj.2025.71661.1000 | ||
| نویسندگان | ||
| مجتبی شیخی* 1؛ رضا پورصدقی2 | ||
| 1طلبه سطح 3، مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، قم، ایران | ||
| 2دکتری، فقه و مبانی حقوق، گروه اصول، مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، قم، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 04 اردیبهشت 1404، تاریخ بازنگری: 19 اردیبهشت 1404، تاریخ پذیرش: 19 بهمن 1403 | ||
| چکیده | ||
| هدف پژوهش حاضر واکاوی فقهیقتل زن و کودک غیرمسلمان در جنگ است. روش پژوهش تحلیلی- انتقادی بوده و با استفاده از منابع معتبر فقهی و حقوقی انجام شده است. از چالش‌های اصلی تحقیق پیش‌رو تعیین اصل اولی در مسئله قتل این دو دسته است؛ اگرچه تمسّک به اصل احتیاط، رویکرد بسیاری از فقهاست، اما بیان فنی آن با اختلاف‌نظر و اشکالاتی همراه بوده و همین امکان، جریان اصل برائت را نیز محتمل ساخته، به‌گونه‌ای که حتی برخی بر این باورند که اصل اولی برائت است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که اصل اولی در قتل زن و کودک غیرمسلمان در نبرد، اصل احتیاط است. از طرفی، با توجه به ادلّه فقهی، قتل آن‌ها به‌طور کلی جایز نیست، مگر در شرایط اضطرار که موجب برتری دشمن یا سوءاستفاده وی به نحو سپر قرار دادن این افراد شود. در چنین شرایطی، حکم به جواز قتل صادر می‌شود؛ اما این حکم نیز با محدودیت‌ها و شرایط خاصی همراه است. همچنین با وجود اجماع کلی بر عدم جواز قتل زنان و کودکان، موارد استثنایی وجود دارد که نیاز به بررسی دقیق‌تر و تصمیم‌گیری مبتنی بر شرایط خاص دارند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جنگ؛ قتل؛ زنان؛ کودکان؛ احتیاط در دماء؛ غیرمسلمانان؛ کافر | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Jurisprudential Analysis of the Killing of Non-Muslim Women and Children in War | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mojtaba Sheykhi1؛ Reza Poorsedghi2 | ||
| 1Level 3 Student, Jurisprudential Center of the Holy Imams (AS), Qom, Iran | ||
| 2PhD. Jurisprudence and Fundamentals of Law, Jurisprudential Center of the Holy Imams (AS), Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The objective of the present research is to conduct a jurisprudential analysis of the killing of non-Muslim women and children in war. The research method is analytical-critical, and it has been conducted using reliable jurisprudential and legal sources. One of the main challenges of this research is determining the primary principle (aṣl awwalī) regarding the killing of these two groups. Although reliance on the principle of precaution (iḥtiyāṭ) is the approach of many jurists, its technical explanation has been accompanied by disagreements and objections, making the application of the principle of exoneration (barāʾah) also plausible. Some even believe that the primary principle is exoneration. The results of the research indicate that the primary principle regarding the killing of non-Muslim women and children in battle is precaution. On the other hand, based on jurisprudential evidence, killing them is generally impermissible, except in cases of necessity (iḍṭirār) where it leads to the enemy's superiority or their exploitation, such as using these individuals as human shields. In such cases, a ruling permitting their killing is issued; however, this ruling is accompanied by specific limitations and conditions. Additionally, despite a general consensus on the impermissibility of killing women and children, there are exceptional cases that require more precise examination and decision-making based on specific circumstances. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| War, Killing, Women, Children, Precaution in Bloodshed (Iḥtiyāṭ fī al-Dimāʾ), Non-Muslims (Kuffār), Infidel (Kāfir) | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
آخوند خراسانی، محمدکاظم (۱۴۰۹ق). کفایة الأصول. قم: مؤسسه آل‌البیت(ع) لإحیاء التراث.
ابن قدامه، عبدالله (1417ق). المغنی. دار عالم الکتب، ج10.
ابن منظور، محمد بن مکرم (۱۴۰۷ق). لسان العرب. بیروت: دار احیاء التراث العربی، ج11.
اکرمی، روح‌الله (1399). احتیاط در دماء: مبنایی برگرفته از شرع و عقل. عقل و دین، 12(23)، ص8-32.
انصاری، قدرت‌الله (۱۴۲۹ق). موسوعة أحکام الأطفال و أدلتها. قم: مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، ج5.
انصاری، محمدعلی (1415ق). الموسوعة الفقهیة المیسرة. قم: مجمع الفکر الإسلامی، ج3.
انصاری، مرتضی (1428ق). فرائد الاصول. قم: مجمع الفکر الاسلامی، ج2-3.
بجنوردی، سید حسن (1419ق). القواعد الفقهیة. قم: نشر الهادی، ج4.
جزیری، عبدالرحمن (1424ق). الفقه على المذاهب الأربعة. قاهره: دارالفکر، ج5.
جوهری، اسماعیل بن حماد (1407ق). الصحاح. بیروت: دارالعلم للملایین، ج5.
حرّعاملی، محمد بن حسن (1416ق). وسائل الشیعة. قم: مؤسسه آل‌البیت(ع)، ج15، 29.
حسینی خامنه‌ای، سید علی (۱۴۱۷ق). بحث حول الصابئة. فقه اهل بیت، 1(4).
حسینی عاملی، سید جواد (بی‌تا). مفتاح الکرامة. بیروت: دار إحیاء التراث العربی، ج11.
حکیم، محمدسعید (1414ق). المحکم فی أصول الفقه. مؤسسه المنار، ج4.
حلبی، ابوالصلاح (بی‌تا). الکافی فی الفقه. اصفهان: مکتبة الإمام امیرالمؤمنین علی(ع) العامة.
حلّی، حسن بن یوسف (1412ق). منتهی المطلب فی تحقیق المذهب. مشهد: آستانة الرضویة المقدسة؛ مجمع البحوث الإسلامیة، ج14.
حلّی، حسن بن یوسف (1419ق). تذکرة الفقهاء. قم: نشر اسلامی، ج9.
حلّی، حسن بن یوسف (1420ق). تحریر الأحکام الشرعیة علی مذهب الإمامیة. مؤسسة الإمام الصادق(ع)، ج2.
حمیدالله، محمد (1380). سلوک بین المللی دولت اسلامی. ترجمه سید مصطفی محقق داماد. تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
خوانساری، سید احمد (1405ق). جامع المدارک. قم: مؤسسه اسماعیلیان، ج7.
خویی، ابوالقاسم (1418ق). مصباح الفقاهة، قم: مکتبة الداوری، ج1.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1429ق). مفردات الفاظ القرآن. بیروت: دارالفکر.
روحانی مقدم، حسین (1400). تأملی در عدم حجّیت خبر واحد در امور خطیره. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
سبحانی، جعفر (1388). اصول فقه. قم: مؤسسه امام صادق(ع).
سجستانی، ابوداود (بی‌تا). سنن أبی داود. بیروت: المکتبة العصریة، ج3.
شبیری زنجانی، سید موسی (1380). تحریرات فی الفقه. قم: مکتبة الإمام الهادی(ع)، ج3، 17.
شهید اول، محمد بن مکی (1411ق). اللمعة الدمشقیة. بیروت: دارالکتب العربی.
شهید ثانی، زین‌الدین (1401ق). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة. قم: مکتبة الداوری، ج2.
شهید ثانی، زین‌الدین (1413ق). مسالک الأفهام. قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة، ج2.
شیرازی، ابراهیم (1424ق). المهذب فی فقه الإمام الشافعی. بیروت: دار المعرفة، ج4، 2.
صدوق، محمد (1413ق). من لایحضره الفقیه. قم: دفتر انتشارات اسلامی، ج4.
طباطبایی، سید محمدحسین (1422ق). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: دار احیاء التراث العربی، ج2.
طبرسی، فضل بن حسن (1406ق). تفسیر جوامع الجامع. قم: مؤسسة النشر الاسلامی، ج2.
طریحی، فخرالدین (1408ق). مجمع البحرین. قم: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ج3.
طوسی، محمد بن حسن (1387). المبسوط فی فقه الإمامیة. تهران: مکتبة المرتضویة، ج2.
علیدوست، ابوالقاسم (1388). استناد فقهی به مذاق شارع در بوته نقد. حقوق اسلامی، 6(22).
فاضل لنکرانی، محمدجواد (1389). بررسی فقهی تلقیح مصنوعی. قم: مرکز فقهی ائمه اطهار(ع).
فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله (1425ق). کنز العرفان فی فقه القرآن. قم: انتشارات مرتضوی، ج2.
فخرالمحققین حلّی، ابوطالب محمد (1387). ایضاح الفوائد. قم: مؤسسه اسماعیلیان، ج2.
فیومی، احمد بن محمد (1428ق). المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی. بیروت: المکتبه العصریه، ج2.
کاشف‌الغطاء، احمد (1423ق). سفینة النجاة و مشکاة الهدی و مصباح السعادات. نجف: مؤسسة کاشف الغطاء العامة، ج4.
کلانتری خلیل‌آباد، عباس و همکاران (1395). احتیاط در دماء و کاربرد آن در حقوق کیفری. حقوق اسلامی، 13(51).
لاری، عبدالحسین (1418ق). التعلیقة علی فرائد الاصول. قم: اللجنة العلمیة للمؤتمر، ج2.
مجلسی، محمدباقر (1406ق). ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الأخبار. قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ج9.
محقق حلّی، جعفر بن حسن (1408ق). شرایع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام. قم: اسماعیلیان، ج1.
محقق حلّی، جعفر بن حسن (1418ق). ریاض المسائل فی تحقیق الأحکام بالدلائل. قم: مؤسسة آل‌البیت(ع) لإحیاء التراث، ج1.
محقق داماد، سید مصطفی (1383). حقوق بشردوستانه بین‌المللی؛ رهیافت اسلامی. تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
محقق داماد، سید مصطفی (1386). اصول فقه. تهران: انتشارات سمت.
مراغی، میرعبدالفتاح (1417ق). العناوین. قم: دفتر انتشارات اسلامی، ج2.
معلوف، لویس (1387). المنجد فی اللغة. قم: مؤسسة انتشارات دارالعلم.
مکارم شیرازی، ناصر (1428ق). أنوار الأصول. قم: انتشارات مدرسة امام علی بن أبی‌طالب(ع)، ج2.
نجفی، محمدحسن (1404ق). جواهر الکلام فی شرح شرایع الإسلام. قم: مکتبة الداوری، ج21، 11.
هاشمی شاهرودی، محمود (1432ق). موسوعة الفقه الإسلامی المقارن. قم: مؤسسه دائرة‌المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع)، ج6.
یزدی، محمد (1426ق). القسامة، بحث فی أدلتها و شروطها. فقه اهل البیت(ع)، شماره 39. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 209 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 68 |
||