آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,473 |
| تعداد مقالات | 35,286 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,155,794 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,351,395 |
جایگاه فقهای شیعه در مناسبات دینی و اجتماعی در ایران دوره صفویه | ||
| تاریخ اسلام | ||
| مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 22 اردیبهشت 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/hiq.2021.48709.1605 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد محسن حسن پور* 1؛ مهدی ذوالفقاری2 | ||
| 1دانشگاه امام صادق (ع) | ||
| 2عضو هیات علمی دانشگاه لرستان | ||
| تاریخ دریافت: 27 مهر 1396، تاریخ بازنگری: 06 آذر 1400، تاریخ پذیرش: 12 آذر 1400 | ||
| چکیده | ||
| صفویه یک نهضت دینی شناخته می‌شود که توانست با تأسیس حکومت و تعیین تشیع به‌عنوان مذهب رسمی خدمات بی‌نظیری به اسلام شیعی در ایران بنماید. همچنین بخشی از جریان فکری تشیع بعد از صفویه در ایران مستقر گردید و فقهای شیعه به‌تدریج قدرت و موقعیت اجتماعی یافتند. بااین‌حال یک جنبه دیگر صفویه، سابقه تصوف ایشان است.. این مقاله به دنبال پاسخ به این سؤال است که فقهای شیعه چه جایگاهی در تعامل با دولت داشتند؟ و قدرت و میزان نفوذ علمای شیعه در عرصه اجتماعی به‌ویژه برای ترویج و اجرای احکام اسلامی چه میزان بوده است؟ پاسخ به پرسش از منظر کارکرد مشروعیت دینی که فقهای شیعه برای دولت صفوی داشته اند مورد تحلیل قرار گرفته است. بر این مبنا، فقهای شیعه تنها عامل مشروعیت دینی دولت صفویه نبوده اند. اقتدار دینی صفویان از منابع گوناگون از جمله حمایت جریان تصوف و برخی عناوین پرقدرت از جمله سیادت و نیابت امام (ع) بهره می برد. در نتیجه تعدد منابع مشروعیت دولت صفوی به نظر می‌رسد هرچند در کلام، برخی شاهان صفوی جایگاه ویژه‌ای برای فقهای شیعه قائل بودند و در دستگاه دیوانی، مناصب رسمی متعددی به ایشان تعلق می‌گرفت اما در عمل قدرت واقعی و نفوذ اجتماعی شاه قابل‌مقایسه با هیچ صاحب‌منصب دیگری نبوده است. بنابراین میل شاه که علاوه بر فرهنگ دینی، تحت تأثیر جریان تصوف و دیگر مناسبات قدرت قرار داشت بر مقدرات کشور حاکم بود. هرچند در اواخر دوره صفویه قوام‌یافتن نهاد دینی قدرتمند و شکل‌گیری منصب ملاباشی بر اقتدار فقها افزود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دوره صفویه؛ تعامل دین و دولت؛ مبانی مشروعیت؛ نهضت‌های صوفیان؛ فقهای شیعه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The position of Shi'a Jurisprudents in Religious and social Relations in Safavid period | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Mohsen Hassanpour1؛ mahdi zolfaghari2 | ||
| 1Imam sadiq university | ||
| 2Lu university staff | ||
| چکیده [English] | ||
| Safavid is known as a religious movement which established the Shi'ism as the official religion in Iran. A group of the Shia intellectuals immigrated to Iran in Safavid period, and Shi'a jurisprudents gradually found strength and social status. Yet another Safavid aspect is the history of their mysticism, which played a significant role in their movement and later in the state. Considering the inherent contradiction between the jurisprudential flow of Shiism and the primitive Islam of Safavid Sufi followers, the status of official Shiite culture and jurisprudence in the Safavid period is questioned. This article seeks to answer where was the position of the Shi'i jurisprudents in the interaction with the state? And what was the influence of them on the social sphere, especially for promotion and implementation of Islamic law? To answer these questions, the religious background of the Safavid dynasty and its Legitimate sources investigated. The support of the Shi'i jurisprudents was only one basis for the legitimacy of the Safavid government, while Safavid had some other basis of legitimacy. Although it seems that some Safavid kings paid a special attention to Shiite jurisprudents, and several official positions were assigned to them, but in practice the real power and social influence of the Shah was not comparable to any other officials. Therefore, the desire of the Shah, dominated the country's destinies. However, in the late Safavid period, the consolidation of a powerful religious institution and the formation of the MullaBashi position, increased the authority of the jurists. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Safavid era, basics of legitimacy, Interaction of religion and state, Sufi movements, Shiite jurists | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 16 |
||