آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,486 |
| تعداد مقالات | 35,381 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,473,704 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,503,070 |
تبار شناسی مفهوم قانون و امتناع بی طرفی دینی و فلسفی محتوای آن | ||
| فلسفه حقوق | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 خرداد 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/phlq.2025.71923.1120 | ||
| نویسنده | ||
| محمدعبدالصالح شاهنوش فروشانی* | ||
| حقوق اسلامی، دانشکده حقوق، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، تهران، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 03 خرداد 1404، تاریخ بازنگری: 11 مرداد 1404، تاریخ پذیرش: 05 خرداد 1404 | ||
| چکیده | ||
| مفهوم قانون را می توان یکی از بنیادین ترین مفاهیم سازنده ساختار جامعه ایرانی معاصر دانست. پیش و پس از وقوع جریان مشروطه‌خواهی در ایران، بسیاری از نویسندگان ایرانی درباره این مفهوم نوشته‌اند و آن را در بستر تحولات اجتماعی مطالبه یا ردّ کرده‌اند. این در حالی است که تصویر حقوقدان ایرانی از «مفهومِ قانون» تصویر «چیزی عینی»، فراتاریخی-فرا‌فرهنگی است که از جامعه‌ای به جامعه دیگر و از زمانه‌ای به زمانة دیگر ثابت مانده است. این چیز عینی تنها به وسیله نهاد پارلمان ایجاد می‌شود؛ فقط متضمن یک قول قوی است و به زبان عامه نوشته شده است و بنابراین برای همه قابل فهم است و صرفاً متضمن مصالح دنیوی است و هر کس با هر دینی می‌تواند پایبند به آن شود و شامل قوانین عرفیه و عادیه نیز هست. سوال قابل طرح در خصوص مفهوم و حقیقت قانون این است که آیا می توان آن را بدون ارجاع به باروهای دینی معنا کرد (از حیث مفهومی) و قانونی خالی از محتوایی دینی-فلسفی بنیان گذاشت (از حیث انضمامی)؟ این نزاع به شکل دیگری نیز قابل طرح است: آیا قانون معتبر در حکومت اسلامی همان است که می‌توان به آن شریعت اسلامی گفت؟ در این مقاله با بررسی نوشته‌های مرتبط با مفهوم قانون در پیش و پس از مشروطیت، نشان داده‌ایم مفهوم «قانون» در ایران معاصر برساختی نو برآمده از کنش‌های سیاسی و اجتماعی در جامعه ایرانی در دوران قاجار و پس از آن است. بر همین اساس نشان داده‌ایم مفهوم و محتوای قانون متاثر از باورهای فلسفی، اخلاقی، دینی و کلامی است و بی‌طرفی محتوای قانون از این حیث ناممکن است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قانون؛ حکم شرعی؛ فقه؛ بی‌طرفی اخلاقی؛ مشروطیت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Etymology of the Concept of Law and the Impossibility of Its Religious and Philosophical Neutrality | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad abdolsaleh shahnoosh forooshani | ||
| Islamic Law, Faculty of Law, University of Judicial Sciences and Administrative Services, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The concept of law can be considered one of the most fundamental concepts that constitute contemporary Iranian society. Before and after the constitutional movement in Iran, many Iranian writers have written about this concept and have either supported or rejected it in the context of social developments. This is while the image of the Iranian lawyer of the “concept of law” is the image of an “objective”, transhistorical-cultural thing that has remained constant from one society to another and from one era to another. This objective thing is created only by the institution. It only contains a strong promise and is written in the common language and is therefore understandable to everyone and only contains worldly interests and anyone with any religion can adhere to it and include customary and ordinary laws. The question that can be raised regarding the concept and nature of law is whether it can be interpreted without reference to religious precepts (conceptually) and whether a law devoid of religious-philosophical content can be established (concretely)? This dispute can also be posed in another way: Is the valid law in the Islamic state what can be called Islamic Sharia? In this article, by examining the writings related to the concept of law before and after constitutionalism, we have shown that the concept of "law" in contemporary Iran is a new construction arising from political and social actions in Iranian society during the Qajar era and after. Accordingly, the concept of law we have given is a concept influenced by philosophical, moral, religious and theological beliefs, and the neutrality of the law is impossible in this respect. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| law, Islamic ruling, jurisprudence, moral neutrality, constitutionalism | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 56 |
||