آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,534 |
| تعداد مقالات | 35,975 |
| تعداد مشاهده مقاله | 15,797,489 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,247,282 |
ملاحظات فقهی وقف سهام و اجرای آن در بازار سرمایه | ||
| جستارهای فقهی و اصولی | ||
| مقاله 5، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 38، خرداد 1404، صفحه 125-157 اصل مقاله (765.16 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی (داوری عادی) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jrj.2025.68929.2805 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد امین مصدق* 1؛ مهدی ذوقی2؛ هادی ذوقی3؛ یوسف صلاحی3؛ محمد ناصری بلقیسی4 | ||
| 1دانش آموخته سطح چهار حوزه علمیه قم. قم، ایران | ||
| 2دانش آموخته سطح سه حوزه علمیه قم. قم، ایران | ||
| 3دانش آموخته سطح سه حوزه علمیه قم. قم، ایران. | ||
| 4دانش آموخته سطح دو حوزه علمیه قم. قم، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 23 اردیبهشت 1403، تاریخ بازنگری: 19 شهریور 1403، تاریخ پذیرش: 29 بهمن 1403 | ||
| چکیده | ||
| امروزه با توجه به گسترش جوامع بشری و پیشرفت‌های اقتصادی که به پیدایش بازارها، ابزارهای مالی جدید و دارایی‌های نوظهوری همچون پول، سهام و رمزارزها انجامیده است و نیز با توجه به مشکلاتی که در اَوقاف رایج گذشته مانند وقف املاک، اراضی و بناها وجود دارد، ظرفیت‌های نوینی برای تحقق وقف نمایان شده است. یکی از این ظرفیت‌ها، وقف سهام شرکتهای سهامی است؛ اما با توجه به اینکه در فقه اسلامی برای تحقق وقف شرعی، شرایط و احکام خاصی همچون عین بودن موقوف، قابلیت بقا با امکان انتفاع از آن و عدم جواز خرید و فروش مال موقوفه بیان شده است، لازم است وقف سهام از حیث فقهی امکان‌سنجی شود و ملاحظات شرعی اجرای آن در بازار سرمایه مورد بررسی قرار گیرد. دربارۀ ماهیت سهم، احتمالات مختلفی مطرح شده است که با بررسی آن‌ها می‌توان نتیجه گرفت که سهم، مالی اعتباری است که نمایانگر «بخشی معیّن از سرمایۀ اعتباری ثانوی شرکت» است. از سوی دیگر، با بازتعریف وقف به‌عنوان «تحبیس ما یَبقى و تجویز الانتفاع» و نیز با بازنگری در شرایطی مانند عین بودن مال موقوف - خواه با مناقشه در ادلۀ آن، یا با ارائۀ تفسیری موسّع از مفهوم «عین» به‌گونه‌ای که شامل اموال اعتباری نیز گردد - می‌توان وقف شرعیِ سهام را قابل پذیرش دانست. البته، راه‌حل دیگری نیز برای وقف سهام وجود دارد که می‌توان از آن با عنوان «وقف عرفی» یاد کرد؛ وقف عرفی گرچه از عنوان «وقف» برخوردار است؛ اما احکام خاص وقف شرعی بر آن مترتب نیست. از مهم‌ترین انتفاعات حاصل از سهام، کسب سود از طریق خرید و فروش آن‌هاست؛ اما این امر دربارۀ سهام موقوفه با مشکل منع خرید و فروش مال موقوف روبه‌روست. با این حال، این اشکال را می‌توان با راهکارهایی نظیر گنجاندن شرط در هنگام وقف توسط واقف، زوال قابلیت انتفاع یا انفع بودن فروش مال موقوفه، مرتفع ساخت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| وقف سهام؛ بازار سرمایه؛ سهام موقوفه؛ سرمایۀ ثانوی؛ مال اعتباری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Jurisprudential Considerations of Stock Endowment and Its Implementation in the Capital Market | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohamad Amin Mosaddeq1؛ Mahdi Zowqi2؛ Hadi Zowqi3؛ Yousof Salahi3؛ Mohamad Naseri4 | ||
| 1Howzeh qom | ||
| 2Howzeh qom | ||
| 3Howzeh | ||
| 4Howzeh qom | ||
| چکیده [English] | ||
| The expansion of human societies and economic advancements has led to new financial instruments and assets, including stocks and cryptocurrencies. These developments present new opportunities for endowment (waqf) practices, particularly through the endowment of company stocks. However, Islamic jurisprudence requires specific conditions for valid endowments, including that the endowed property must be tangible (ʿayn), capable of preservation while allowing benefit, and prohibited from sale. This necessitates a jurisprudential examination of stock endowment and its implementation in capital markets. Regarding the nature of stock, analysis reveals it to be a credit property representing a share of a company’s secondary capital. By redefining waqf as “the confinement of property while permitting the utilization of its benefits,” and through either challenging the evidence for the tangible property requirement or expanding the interpretation of ʿayn to include credit properties, religious (sharʿī) endowment of stocks becomes theoretically acceptable. An alternative approach is “customary (ʿurfī) endowment,” which adopts the term waqf but operates outside strict jurisprudential rulings. A key challenge is reconciling the prohibition against selling endowed property with the primary benefit of stocks – profit through trading. Potential solutions include specific conditions set by the endower (wāqif) at the time of endowment or exceptions when maintaining the stock becomes unprofitable | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Stock endowment, Capital market, Endowed shares, Secondary fund, Credit proper | ||
| اصل مقاله | ||
|
PDF مراجعه نمایید. | ||
| مراجع | ||
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 251 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 38 |
||