
تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,470 |
تعداد مقالات | 35,277 |
تعداد مشاهده مقاله | 14,098,752 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,298,066 |
نقد ترجمۀ فارسی اخلاق اسپینوزا اثر محسن جهانگیری | ||
آینه پژوهش | ||
دوره 36، شماره 211، فروردین و اردیبهشت 1404، صفحه 567-597 اصل مقاله (1.16 M) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jap.2025.77763 | ||
نویسنده | ||
علی نیک زاد* | ||
دانشآموختۀ دکتری فلسفۀ دین دانشگاه علامه طباطبایی | ||
تاریخ دریافت: 20 خرداد 1404، تاریخ پذیرش: 20 خرداد 1404 | ||
چکیده | ||
در متن پیشرو نقدهای وارد بر ترجمۀ فارسیِ اخلاق اسپینوزا اثر مرحوم دکتر محسن جهانگیری تبیین میشوند. بررسی ترجمه محدود به فصل اول کتاب با عنوان «دربارۀ خدا» است که از لحاظ کمی حدود 15 درصد از حجم کتاب را دربرمیگیرد. طبق مقدمۀ ترجمه، جهانگیری سه ترجمۀ انگلیسی را مبنا قرار داده است: ترجمۀ وایت (White)، بویل (Boyle) و الوِس (Elwes). جهانگیری تصریح میکند که دانش اندکی از زبان لاتینی دارد و در موارد اختلاف ترجمهها به استادان فن زبان لاتینی مراجعه کرده است. برای عدم مطابقتهای ترجمه میتوان دو منشأ را برشمرد: 1. بعضی عدم مطابقتها در یکی از ترجمههای انگلیسی هم مشاهده میشوند و حاصل گزینش جهانگیری از میان ترجمههای انگلیسی هستند؛ 2. دستهای دیگر در هیچکدام از ترجمههای انگلیسی دیده نمیشوند و آنها را میتوان مستقیماً به مترجم فارسی نسبت داد. با احترام به کار سترگ مرحوم جهانگیری در ترجمۀ اثر اسپینوزا، ارزیابی اینجانب آن است که ترجمۀ او را نمیتوان ترجمهای قابلاتکا از یک متن تراز اول فلسفی دانست. تعداد موارد بیدقتی در ترجمۀ فصل نخست کتاب قابلتوجه است، درحالیکه از نقل بیدقتیهای کماهمیتتر پرهیز کردم. همچنین در برخی موارد معنا به طور جدی تغییر یافته است؛ به گونهای که خوانندۀ فارسیزبان را به احتمال فراوان دچار سوءفهم میکند. سرچشمۀ همۀ این خطاها را میتوان فقدان ارتباط بیواسطۀ مرحوم جهانگیری با متن لاتینی دانست. البته در زمانۀ ما که زمانۀ وفور ابزارهای هوشمند و منابع الکترونیکی است، کار مترجمان و منتقدان در قیاس با نسلهای گذشتۀ پژوهشگران، آسانتر و از جهاتی کمارجتر است. | ||
کلیدواژهها | ||
نقد کتاب؛ نقد ترجمه؛ اخلاق اسپینوزا؛ محسن جهانگیری | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A Critique of the Persian Translation of Spinoza’s Ethics by Mohsen Jahangiri | ||
نویسندگان [English] | ||
Ali Nikzad | ||
PhD Graduate in Philosophy of Religion, Allameh Tabatabai University | ||
چکیده [English] | ||
This article offers a critical analysis of the Persian translation of Spinoza’s Ethics by the late Dr. Mohsen Jahangiri. The critique is limited to the first part of the book, titled “On God,” which comprises approximately 15 percent of the total text. According to the translator’s preface, Jahangiri based his work on three English translations—those by White, Boyle, and Elwes—and acknowledged his limited knowledge of Latin, noting that he consulted Latin experts when faced with discrepancies. The translation’s inaccuracies can be attributed to two main sources: (1) some errors are inherited from the English translations he used, stemming from his selection among them; (2) others appear independently of any of the English versions and must be attributed directly to the Persian translator. While recognizing the immense value of Jahangiri’s pioneering effort in translating Spinoza’s work, this article argues that his version cannot be considered a fully reliable rendering of a first-rank philosophical text. Numerous significant inaccuracies are found in the translation of the first part, even though minor issues have been omitted from this critique. In some cases, the intended meaning has been seriously altered, potentially leading Persian readers to misunderstanding. The ultimate cause of these issues is the translator’s lack of direct engagement with the Latin original. It should be noted, however, that in our present age—marked by the abundance of digital tools and online resources—the work of translators and critics is in many respects easier, and perhaps less weighty, than that of previous generations. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
book critique, translation critique, Spinoza’s Ethics, Mohsen Jahangiri | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 12 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3 |