آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,470 |
| تعداد مقالات | 35,278 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,103,815 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,303,362 |
خلاقیت یا اقتباس در سندنویسی دوره قاجار: بررسی وقف‌نامۀ 1298 ه.ق حاج صدرالدین تاجر | ||
| آینه پژوهش | ||
| دوره 36، شماره 211، فروردین و اردیبهشت 1404، صفحه 243-263 اصل مقاله (1.29 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jap.2025.77767 | ||
| نویسنده | ||
| امید رضائی* | ||
| تاریخ دریافت: 20 خرداد 1404، تاریخ پذیرش: 20 خرداد 1404 | ||
| چکیده | ||
| دو موضوع محل نگارش و محل تأیید یک سند، موضوعات به‌هم‌تنیده مهم و قابل توجهی هستند. این نوشتار قصد دارد یک قبالۀ تک‌سجلی مربوط به آخر قرن سیزدهم قمری را از این حیث بررسی کند. این بررسی یک بررسی آرشیوی و کتابخانه‌ای است. سند موردنظر وقف‌نامۀ ۱۲۹۸ قمری یک تاجر شیرازی است که حاج شیخ زین‌العابدین مازندرانی (1227 ـ 1309 ق) فقیه معروف شیعی ساکن کربلا آن را تصدیق کرده است. این وقف‌نامۀ خوش‌خط، خطبۀ ادبیانۀ نسبتاً مفصلی دارد. پرسش این است که آیا واقعاً این فقیه پرمشغله که به درس و امامت و مراجعان مختلفی از شیعیان ایران، عراق و هند و مناطق دیگر داشته است، این‌قدر فرصت داشت که چنین متنی را پدید آورد؟ در طی این بررسی مشخص شد این وقف‌نامه باید از روی وقف‌نامه‌ای که 55 سال قبل در محکمه متعلق به شیخ‌الاسلام شیراز تنظیم و تصدیق شده بوده، رونویسی شده و فقط برخی از ارکان عقد حسب نیاز به‌روزرسانی و اصلاح شده است. بنابراین ما در اینجا با سندی روبرو شدیم که فراتر از اقتباس بود و هیچ بعید نیست که اسناد مشابه این سند وجود داشته باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شیراز؛ کربلا؛ تاجر؛ مجتهد؛ وقف‌نامه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Creativity or Adaptation in Qajar-Era Legal Documents: An Analysis of the 1298 AH Waqfnāma of Ḥājj Ṣadr al-Dīn, the Merchant | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Omid Rezaie | ||
| چکیده [English] | ||
| The place of composition and the place of certification of a legal document are two closely interwoven and significant topics in historical-documentary studies. This paper examines a single-folio qabāla (legal deed) from the late 13th century AH (19th century CE) from this perspective. The document in question is a waqfnāma dated 1298 AH (1881 CE) belonging to a merchant from Shiraz. It was certified by the renowned Shīʿī jurist Ḥājj Shaykh Zayn al-‛Ābidīn Māzandarānī (1227–1309 AH / 1812–1892 CE), who resided in Karbala. This finely penned waqfnāma features a relatively elaborate and literary preamble. The central question of this study is whether such a busy jurist—with responsibilities that included teaching, leading prayers, and attending to numerous followers from Iran, Iraq, India, and beyond—could have found the time to compose such an ornate text. The analysis—based on archival and library sources—indicates that this waqfnāma was most likely copied from an earlier one drafted and certified fifty-five years prior by the Shaykh al-Islām of Shiraz, with only selected legal clauses updated or revised as needed. Thus, the document is not merely derivative—it may represent a form of textual replication. It is likely that similar adapted documents exist. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Shiraz, Karbala, merchant, mujtahid, waqfnāma | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 10 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 5 |
||