آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,504 |
| تعداد مقالات | 35,598 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,827,654 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,670,349 |
مقوّمات الوحدة الإسلامية وتعزيزها من منظور کتاب «نهج البلاغة» | ||
| الحوكمة في القران والسنة | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 شهریور 1404 | ||
| نوع مقاله: المقالة الأصلية | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jgq.2025.71335.1025 | ||
| نویسنده | ||
| سیدجاسم پورمحمدیان* | ||
| المعهد التخصصی التبلیغ، مستوی الرابع، قم | ||
| تاریخ دریافت: 02 خرداد 1404، تاریخ بازنگری: 20 خرداد 1404، تاریخ پذیرش: 10 شهریور 1404 | ||
| چکیده | ||
| المستخلص: یهدف هذا المقال إلى بیان مقوّمات الوحدة الإسلامیة وتعزیزها انطلاقاً من بعض القیم الإنسانیة، مع التأکید علی أن الفطرة الإلهیة للإنسان هي أساس الوحدة ونفي العنصریة والطبقیة بین البشر. فهناک سؤال رئیسي بأنّ «ما هي المقوّمات للوحدة الإسلامیة وأسسها الفطریة ألتي تسبب تحکیم الوحدة وتعزیزها؟» للوصول إلی هذه الأسس، یعتمد هذا البحث علی المنهج التحلیلي - الإجتماعي، من خلال دراسة نصوص من «نهج البلاغة» للإمام علي بن أبی طالب (علیه السلام) بیّن البحث أن عدداً من القیم الفطریة مثل الحریة، والعقلانیة، والمدنیة، والعبودیة لله، والتعاطف، والتعاون، تشكل أسساً إنسانیة فهي تکون من أهم المقوّمات للوحدة الإسلامیة. کما أن هذه القیم متجذّرة في فطرة الإنسان ومؤکدة في النصوص الدینیة. تُعدّ الوحدة الإسلامیة ضرورةً مركبة تجمع بین الشرعیة الدینیة والمشروعیة العقلیة والإنسانیة، ویُعزَّز هذا المفهوم من خلال توظیف مناهج العلوم الإجتماعیة و الأخلاقیة في تفعیل القواسم المشتركة بین المسلمین. ویفتح هذا التوجّه آفاقاً جدیدة لفهم أعمق وأشمل للوحدة، بما یجعلها مشروعاً حضارياً قائماً علی الحوار، والإحترام المتبادل، ونبذ التكفیر والفرقة، من أجل مواجهة التحدیات المعاصرة بصفٍّ إسلامي موحّد. إنّ معاییر استخراج القیم الإنسانیة المذکورة، تعتمد إلى معیارین أساسیین: أولاً: فی التحلیل المفهومي-الفلسفي ضمن إطار الأنثروبولوجيا الفطرية الإسلامية، یُنظر إلى الإنسان بوصفه كائناً فطرياً، مختاراً، اجتماعياً، وميّالاً إلى طلب الإله. هذا التصوّر مستمد من المبادئ القرآنية وكلمات الإمام علي (عليه السلام) في نهج البلاغة. ثانياً: من خلال الرجوع إلى مكتسبات العلوم الإنسانية المعاصرة، مثل: علم النفس، علم الإجتماع، فلسفة الأخلاق و غیرها. | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| مؤلفه‌های وحدت اسلامی و تقویت آن از دیدگاه کتاب نهج‌البلاغه | ||
| نویسندگان [English] | ||
| saiad jaseam pormohamadiean | ||
| qom tabliq | ||
| چکیده [English] | ||
| هدف این مقاله، تبیین مقوّمات وحدت اسلامی و تقویت آن بر پایه برخی ارزش‌های انسانی است؛ با تأکید بر اینکه فطرت الهی انسان، اساس وحدت و نفی نژادپرستی و تبعیض طبقاتی میان انسان‌هاست. پرسش اصلی این است که: «مقوّمات وحدت اسلامی و بنیادهای فطری آن که موجب استحکام و تقویت وحدت می‌گردند، چیستند؟» برای دستیابی به این مبانی، این پژوهش از روش تحلیل اجتماعی بهره می‌برد و با بررسی گزیده‌هایی از کتاب «نهج‌البلاغه» امام علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام) نشان می‌دهد که شماری از ارزش‌های فطری همچون آزادی، عقلانیت، مدنیت، بندگی خداوند، همدلی و همکاری، از مهم‌ترین مقوّمات انسانی وحدت اسلامی به شمار می‌آیند. این ارزش‌ها ریشه در فطرت انسان دارند و در متون دینی نیز مورد تأکید قرار گرفته‌اند. وحدت اسلامی ضرورتی مرکّب است که مشروعیت دینی، عقلانی و انسانی را توأمان دربر دارد، و این مفهوم از طریق به‌کارگیری روش‌های علوم اجتماعی و اخلاقی در فعال‌سازی مشترکات مسلمانان تقویت می‌شود. این رویکرد افق‌های جدیدی را برای فهمی عمیق‌تر و فراگیرتر از وحدت اسلامی می‌گشاید؛ وحدتی که به‌عنوان یک پروژه تمدنی مبتنی بر گفت‌وگو، احترام متقابل، و نفی تکفیر و تفرقه تعریف می‌شود، با هدف مقابله با چالش‌های معاصر در قالب بنیان اسلامی و متحد. استخراج معیارهای ارزش‌های انسانی مذکور بر دو اصل اساسی استوار است: 1.تحلیل مفهومی ـ فلسفی در چارچوب انسان‌شناسی فطری اسلامی؛ در این نگاه، انسان موجودی فطری، مختار، اجتماعی و خداجوی تلقی می‌شود. این تصور از اصول قرآنی و سخنان امام علی (علیه‌السلام) در نهج‌البلاغه برگرفته شده است. 2.بازگشت به دستاوردهای علوم انسانی معاصر؛ مانند روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، فلسفه اخلاق و سایر رشته‌های مرتبط. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4 |
||