
تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,515 |
تعداد مقالات | 35,714 |
تعداد مشاهده مقاله | 14,990,487 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,759,552 |
دیدگاه شهید صدر در اثبات و بررسی امامت خاصه با رویکرد \اسخ به شبهات دکتر شریعتی | ||
فصلنامه علمی پژوهشی آیین حکمت | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 شهریور 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/pwq.2025.72536.1243 | ||
نویسنده | ||
مصطفی نصیری* | ||
فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم قم | ||
تاریخ دریافت: 23 مرداد 1404، تاریخ بازنگری: 31 شهریور 1404، تاریخ پذیرش: 31 شهریور 1404 | ||
چکیده | ||
چکیده: از مهم ترین و چالش برانگیزترین مباحث کلامی، مسئلة امامت است. استفاده از روش نوین برای اثبات آن، گامی مهم در زمینة عقائد اسلامی به شمار می رود. شهید صدر در اثبات اصل امامت، رویکردی نوآورانه داشته و علاوه بر روشهای سنتی عقلی و نقلی، از روش حساب احتمالات نیز بهره گرفته است. ایشان برای اثبات امامت امیرالمومنین علی (علیه السلام)، سه احتمال برای جانشینی پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) مطرح میکند: غفلت، واگذاری به شورا، و تعیین شخصی برای رهبری. شهید صدر با تحلیل این احتمالات، اثبات میکند که تنها احتمال قابل پذیرش، تعیین علی بن ابیطالب (علیه السلام) به عنوان جانشین است. همچنین، در بحث امامت حضرت مهدی (عجّل الله تعالی فرجه الشریف)، ایشان با بررسی نمونههای تاریخی و پذیرش امامت در سنین کودکی توسط مردم، آن را امری ممکن و قابل قبول میداند. این مقاله با روش کتابخانهای و رویکرد توصیفی-تحلیلی، به تبیین و بررسی این روش نوآورانه شهید صدر در اثبات امامت پرداخته و از شبهات دکتر شریعتی که ذیل مسئلة امامت به دیدگاه شهید صدر مطرح شده بود، پاسخ داده است منابع • قرآن کریم لله العلیّ العظیم. • نهج البلاغه لأمیرالمومنین(علیه السلام). • ابن فارس، ابوالحسین(1404)، معجم مقاییس اللغه، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چ اول. • ابن منظور، محمدبن مکرم(1414)، لسان العرب، قم، دارالفکر للطباعة و النشر والتوزیع، بیروت،چ سوم. • ابن حنبل، احمد(1414)، مسند احمد، بیروت، دارالفکر، چ اول. • ابن ماجه، ابوعبدالله بن یزید(بی تا)، سنن ابن ماجه، بیروت، دارالفکر. • بخاری، محمد(1406)، صحیح بخاری، مقدمه محمدمنیر دمشقی، بیروت، چ اول. • ترمذی، محمد(بی تا)، سنن ترمذی، بیروت، دارالفکر. • جوهری، اسماعیل بن حمّاد(1407)، الصحاح، احمد عبدالغفور عطار، دارالعلم للملایین، بیروت، چ چهارم. • الحرالعاملی، محمدبن الحسن(1370)، تفصیل وسائل الشریعة الی تحصیل مسائل الشریعة، محمدرضا الحسینی الجلالی، قم، موسسة آل البیت علیهم السلام لإحیاءالتراث،چ دوم. • حلی، حسن بن یوسف بن مطهر(1407)، کشف المراد فی شرح تجریدالإعتقاد، قم، موسسة النشر الإسلامی، چ اول. • الحلی، نجم الدین(بی تا)، لمسلک فی اصول الدین، مشهد، موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی. • حیدری، محمد(1424)، الامام محمدباقرالصدر، معایشه من قریب، بیروت، دارالهادی، مرکز دراسات فلسفة الدین و علم کلام الجدید. • جوادی آملی، عبدالله(1398)، امامت منشاء حیات خردمندانه بشر، تحقیق و تدوین: سیداحمد بابایی چگینی، قم، اسراء، چ اول. • جوادی آملی، عبدالله(1398)، تفسیر موضوعی قرآن*وحی و نبوّت در قرآن، تحقیق و تنظیم: حجة الإسلام علی زمانی قمشه ای، ویرایش: حجة الإسلام سعید بندعلی، قم، مرکز نشر اسراء، چ هشتم. • جوادی آملی، عبدالله(1386)، شریعت در آیینة معرفت، قم، مرکز نشر اسراء، چ پنجم. • راغب اصفهانی، حسین بن محمد(1412)، مفردات الفاظ القرآن، لبنان، دارالعلم-الدارالشامیة، چ اول. • شریف مرتضی، علی(1386)، الشافی فی الإمامة، تهران، موسسه الصادق، چ دوم. • شیخ صدوق، ابوجعفر محمدبن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی(1395)، کمال الدین و تمام النعمة، علی اکبر غفاری، تهران، اسلامیه، چ دوم. • صدر، محمدباقر(1424)، أئمة أهل البیت و دورهم فی تحصین الرسالة الإسلامیة،إعداد وتحقیق: لجنة التحقیق التابعة للموتمرالعالمی للامام الشهیدالصدر، قم، انتشارات دارالصدر، چ دوم. • صدر، محمدباقر(1443)، الأسس المنطقیة للإستقراء، لجنة التحقیق التابعة للموتمرالعالمی للامام الشهیدالصدر، قم، شریعت، چ پنجم. • صدر، محمدباقر(1410)، المجموعة الکاملة لمولفات السید محمد باقرالصدر، جلد9، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، چ پنجم. • صدر، محمدباقر(2001م)، موجز فی اصول الدین«المرسل-الرسول-الرسالة»، محقق: عبدالجبارالرفاعی، قم، شریعت، چ اول. • صدر، محمدباقر(1431)، فلسفتنا، إعدا و تحقیق: لجنة التحقیق التابعة للموتمر العالمی للإمام الشهیدالصدر، قم، شریعت، چ سوم. • صدر، محمدباقر(1443)، الإسلام یقودالحیاة، المدرسة الإسلامیة، رسالتنا، قم، دارالصدر، چ هفتم. • صدر، محمدباقر(1443)، بحث حول الولایة، قم، دارالصدر، چ هفتم. • صدر، محمدباقر(1443)، بحث حول المهدی(عج)، قم، دارالصدر، چ هفتم. • صدر، محمدباقر(1398)، امام مهدی حماسه ای از نور، ترجمه و تصحیح کتابخانه بزرگ اسلامی، تهران، موسسه الإمام المهدی، چ اول. • صدر، محمدباقر(1403)، التشیع و الإسلام(موسوعة الشهیدالصدر)، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، چ اول. • صدر، محمدباقر(بی تا)، نشاه الشیعة و التشیع، موسسة ثقلین. • طبری، محمدبن جریر(1398)، تاریخ الأمم والملوک، محمد ابوافضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، چ هشتم. • ضیائی فر، سعید(1382)، جایگاه مبانی کلامی در اجتهاد، قم، بوستان کتاب، چ اول. • فیّومی، احمدبن محمد(1374)، المصباح المنیر، مصر، مکتبة محمدعلی صبیح، چ اول. • فراهیدی،خلیل بن احمد(1410)،کتاب العین، قم، نشر هجرت،چ دوم. • کلینی، ابوجعفر(1429)، محمدبن یعقوب، الکافی، قم، دارالحدیث للطباعة والنشر، چ اول. • محمدبن حسین موسی، سیدرضی(1415)، نهج البلاغه ، تحقیق: صبحی صالح، بیروت، دارالأسوه، بیروت، چ اول. • مفید، محمد(1413)، مصنفات الشیخ المفید، النکت الإعتقادیه، الموتمر العالمی لألفیة الشیخ المفید. • متقی هندی، علاءالدّین(1409)، کنزالعمّال فی سنن الأقوال و الأفعال، بیروت، موسسة الرسالة. | ||
کلیدواژهها | ||
امامت خاصه؛ شهید صدر؛ حساب احتمالات؛ استقراء؛ دکتر شریعتی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Martyr Sadr's perspective on proving and examining the special Imamate with an approach to answering Dr. Shariati's doubts | ||
نویسندگان [English] | ||
mustafa nasiri | ||
Philosophy and Theology of Bagheral Uloom University | ||
چکیده [English] | ||
Abstract: One of the most important and challenging theological issues is the issue of Imamate. Using a new method to prove it is an important step in the field of Islamic beliefs. Martyr Sadr has taken an innovative approach in proving the principle of Imamate and, in addition to traditional rational and narrational methods, has also used the method of calculating probabilities. To prove the Imamate of Amir al-Mu’minin Ali (peace be upon him), he proposes three possibilities for the succession of the Prophet (peace be upon him): negligence, entrusting it to the council, and appointing someone to lead. By analyzing these possibilities, Martyr Sadr proves that the only acceptable possibility is the appointment of Ali ibn Abi Talib (peace be upon him) as the successor. Also, in discussing the Imamate of Hazrat Mahdi (may Allah hasten his return), he considers it possible and acceptable by examining historical examples and the acceptance of Imamate by people at a young age. This article, using a library method and a descriptive-analytical approach, explains and examines this innovative method of Martyr Sadr in proving Imamate and responds to Dr. Shariati's doubts raised under the issue of Imamate regarding Martyr Sadr's view. منابع • قرآن کریم لله العلیّ العظیم. • نهج البلاغه لأمیرالمومنین(علیه السلام). • ابن فارس، ابوالحسین(1404)، معجم مقاییس اللغه، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چ اول. • ابن منظور، محمدبن مکرم(1414)، لسان العرب، قم، دارالفکر للطباعة و النشر والتوزیع، بیروت،چ سوم. • ابن حنبل، احمد(1414)، مسند احمد، بیروت، دارالفکر، چ اول. • ابن ماجه، ابوعبدالله بن یزید(بی تا)، سنن ابن ماجه، بیروت، دارالفکر. • بخاری، محمد(1406)، صحیح بخاری، مقدمه محمدمنیر دمشقی، بیروت، چ اول. • ترمذی، محمد(بی تا)، سنن ترمذی، بیروت، دارالفکر. • جوهری، اسماعیل بن حمّاد(1407)، الصحاح، احمد عبدالغفور عطار، دارالعلم للملایین، بیروت، چ چهارم. • الحرالعاملی، محمدبن الحسن(1370)، تفصیل وسائل الشریعة الی تحصیل مسائل الشریعة، محمدرضا الحسینی الجلالی، قم، موسسة آل البیت علیهم السلام لإحیاءالتراث،چ دوم. • حلی، حسن بن یوسف بن مطهر(1407)، کشف المراد فی شرح تجریدالإعتقاد، قم، موسسة النشر الإسلامی، چ اول. • الحلی، نجم الدین(بی تا)، لمسلک فی اصول الدین، مشهد، موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی. • حیدری، محمد(1424)، الامام محمدباقرالصدر، معایشه من قریب، بیروت، دارالهادی، مرکز دراسات فلسفة الدین و علم کلام الجدید. • جوادی آملی، عبدالله(1398)، امامت منشاء حیات خردمندانه بشر، تحقیق و تدوین: سیداحمد بابایی چگینی، قم، اسراء، چ اول. • جوادی آملی، عبدالله(1398)، تفسیر موضوعی قرآن*وحی و نبوّت در قرآن، تحقیق و تنظیم: حجة الإسلام علی زمانی قمشه ای، ویرایش: حجة الإسلام سعید بندعلی، قم، مرکز نشر اسراء، چ هشتم. • جوادی آملی، عبدالله(1386)، شریعت در آیینة معرفت، قم، مرکز نشر اسراء، چ پنجم. • راغب اصفهانی، حسین بن محمد(1412)، مفردات الفاظ القرآن، لبنان، دارالعلم-الدارالشامیة، چ اول. • شریف مرتضی، علی(1386)، الشافی فی الإمامة، تهران، موسسه الصادق، چ دوم. • شیخ صدوق، ابوجعفر محمدبن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی(1395)، کمال الدین و تمام النعمة، علی اکبر غفاری، تهران، اسلامیه، چ دوم. • صدر، محمدباقر(1424)، أئمة أهل البیت و دورهم فی تحصین الرسالة الإسلامیة،إعداد وتحقیق: لجنة التحقیق التابعة للموتمرالعالمی للامام الشهیدالصدر، قم، انتشارات دارالصدر، چ دوم. • صدر، محمدباقر(1443)، الأسس المنطقیة للإستقراء، لجنة التحقیق التابعة للموتمرالعالمی للامام الشهیدالصدر، قم، شریعت، چ پنجم. • صدر، محمدباقر(1410)، المجموعة الکاملة لمولفات السید محمد باقرالصدر، جلد9، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، چ پنجم. • صدر، محمدباقر(2001م)، موجز فی اصول الدین«المرسل-الرسول-الرسالة»، محقق: عبدالجبارالرفاعی، قم، شریعت، چ اول. • صدر، محمدباقر(1431)، فلسفتنا، إعدا و تحقیق: لجنة التحقیق التابعة للموتمر العالمی للإمام الشهیدالصدر، قم، شریعت، چ سوم. • صدر، محمدباقر(1443)، الإسلام یقودالحیاة، المدرسة الإسلامیة، رسالتنا، قم، دارالصدر، چ هفتم. • صدر، محمدباقر(1443)، بحث حول الولایة، قم، دارالصدر، چ هفتم. • صدر، محمدباقر(1443)، بحث حول المهدی(عج)، قم، دارالصدر، چ هفتم. • صدر، محمدباقر(1398)، امام مهدی حماسه ای از نور، ترجمه و تصحیح کتابخانه بزرگ اسلامی، تهران، موسسه الإمام المهدی، چ اول. • صدر، محمدباقر(1403)، التشیع و الإسلام(موسوعة الشهیدالصدر)، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، چ اول. • صدر، محمدباقر(بی تا)، نشاه الشیعة و التشیع، موسسة ثقلین. • طبری، محمدبن جریر(1398)، تاریخ الأمم والملوک، محمد ابوافضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، چ هشتم. • ضیائی فر، سعید(1382)، جایگاه مبانی کلامی در اجتهاد، قم، بوستان کتاب، چ اول. • فیّومی، احمدبن محمد(1374)، المصباح المنیر، مصر، مکتبة محمدعلی صبیح، چ اول. • فراهیدی،خلیل بن احمد(1410)،کتاب العین، قم، نشر هجرت،چ دوم. • کلینی، ابوجعفر(1429)، محمدبن یعقوب، الکافی، قم، دارالحدیث للطباعة والنشر، چ اول. • محمدبن حسین موسی، سیدرضی(1415)، نهج البلاغه ، تحقیق: صبحی صالح، بیروت، دارالأسوه، بیروت، چ اول. • مفید، محمد(1413)، مصنفات الشیخ المفید، النکت الإعتقادیه، الموتمر العالمی لألفیة الشیخ المفید. • متقی هندی، علاءالدّین(1409)، کنزالعمّال فی سنن الأقوال و الأفعال، بیروت، موسسة الرسالة | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Special Imamate, Martyr Sadr, Calculus of Probability, Induction, Dr. Shariati | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1 |