آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,534 |
| تعداد مقالات | 35,954 |
| تعداد مشاهده مقاله | 15,847,308 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,263,221 |
روابط قصه‌گویان دینی و حاکمان سیاسی مقایسه موردی: امویان و صفویان | ||
| آینه پژوهش | ||
| دوره 36، شماره 213، مرداد و شهریور 1404، صفحه 143-152 اصل مقاله (533.66 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jap.2025.78369 | ||
| نویسنده | ||
| سیدعلی کاشفی خوانساری* | ||
| تاریخ دریافت: 19 مهر 1404، تاریخ پذیرش: 19 مهر 1404 | ||
| چکیده | ||
| حاکمان در ادوار مختلف ناگزیر از سیاست‌گذاری درخصوص قصه‌گویان دینی بوده‌اند و روش‌هایی چون حبس، تبعید، تفکیر، تطمیع و ... در برابر ایشان داشته‌اند. در بررسی تعامل حاکمان و قصه‌گویان دینی، دو دوره امویان و صفویان که خود مدعای دینی بودن داشته‌اند، اهمیت ویژه‌ای دارد. امویان به پرورش قصه‌گویان حکومتی پرداختند. آنان به قاص‌الجماعه و شبکه قصه‌گویان دینی رسمیت دادند و تنبیه‌های سختی برای قصه‌گویان غیردولتی تعیین کردند؛ اما درنهایت، قصه‌گویی غیر‌حکومتی پایگاه‌های اجتماعی آنان را فروریخت. صفویان با قصه‌گویان دوره‌گرد هم‌ریشه بودند. آنان با دخالت در شبکه صنفی اهل فتوت و دوده عجم، برای نقبا نقیب‌الممالکی قرار دادند تا آنان را مطیع حکومت کنند. صفویان قصه‌گویان را در قالب نهادهای صنفی ساماندهی کردند و توانستند قصه‌گویان را که از قرون سوم در مساجد جایی نداشتند، دوباره به مساجد بازگردانند و شبکه‌‌ای بزرگ از قصه‌گویان دینی را تحت نظارت درآورند. پس صفویان در قصه‌گویی دینی و عمومیت‌دادن به باورهای مورد نیاز حکومت خویش به توفیق بیشتری نسبت به امویان دست یافتند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قصه؛ قصه‌گو؛ قصه‌گویان دینی؛ امویان؛ مُذکِر؛ قاص؛ صحابه؛ فقها؛ ایام‌العرب؛ اوابدالعرب؛ صوفیان؛ قاص‌الجماعه؛ صفویان؛ حکومت دینی؛ ادبیات عامیانه؛ نهادسازی؛ نقیب‌النقبا؛ اهل فتوت؛ دوده عجم؛ روضه‌خوانی؛ حمله‌خوانی؛ حمله حیدری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Relations between Religious Storytellers and Political Rulers: A Comparative Case Study of the Umayyads and the Safavids | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sayyed Ali Kashefī Khwansari | ||
| چکیده [English] | ||
| Throughout Islamic history, rulers have been compelled to formulate policies regarding religious storytellers, employing strategies such as imprisonment, exile, anathematization, and financial inducement. The interaction between rulers and religious storytellers is especially significant in two dynasties that claimed religious legitimacy for themselves: the Umayyads and the Safavids. The Umayyads cultivated state-sponsored storytellers, granting official recognition to the office of qāṣṣ al-jamā‛a and the wider network of religious narrators, while enforcing severe punishments against independent preachers. Nevertheless, non-governmental storytelling ultimately undermined their social standing. The Safavids, by contrast, shared common roots with itinerant storytellers. By intervening in the guild network of the ahl al-futuwwa and the dūda-ye ‛ajam, they appointed naqīb al-mamālik for the nuqabāʾ in order to subordinate them to state authority. They organized storytellers within guild-like institutions and succeeded in reintroducing them into mosques—places they had been excluded from since the 3rd/9th century—thereby establishing a vast network of religious storytellers under governmental supervision. Consequently, the Safavids achieved greater success than the Umayyads in institutionalizing religious storytelling and disseminating beliefs necessary for their political order. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| storytelling, storytellers, religious storytellers, Umayyads, mudhakkir, qāṣṣ, Companions, jurists, ayyām al-‛Arab, awābid al-‛Arab, Ṣūfīs, qāṣṣ al-jamā‛a, Safavids, religious government, popular literature, institution-building, naqīb al-nuqabāʾ, ahl al-futuwwa, dūda-ye ‛ajam, rawḍi-khwānī, ḥamli-khwānī, Ḥamli-yi Ḥeydarī | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 53 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 38 |
||