
تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,525 |
تعداد مقالات | 35,825 |
تعداد مشاهده مقاله | 15,297,577 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,935,981 |
نقد ترجمۀ فارسیِ مابعدالطبیعۀ ارسطو اثر شرف الدین خراسانی | ||
آینه پژوهش | ||
دوره 36، شماره 213، مرداد و شهریور 1404، صفحه 499-529 اصل مقاله (794.96 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jap.2025.78372 | ||
نویسنده | ||
علی نیکزاد* | ||
دانشآموختۀ دکتری فلسفۀ دین دانشگاه علامه طباطبایی | ||
تاریخ دریافت: 19 مهر 1404، تاریخ پذیرش: 19 مهر 1404 | ||
چکیده | ||
این نوشتار به نقد ترجمۀ دکتر شرفالدین خراسانی از مابعدالطبیعۀ ارسطو اختصاص دارد. نقد حاضر محدود به کتابهای اپسیلون و لامبدا است که حدود نهدرصد از کل اثر را شامل میشوند. به نظر میرسد ترجمه با سه کاستی عمده مواجه است: ۱. عدم انسجام در استفاده از نشانههای نگارشی که تشخیص کلام ارسطو از افزودههای مترجم را برای خوانندۀ فارسیزبان دشوار میکند. ۲. وجود خطاهای تایپی متعدد که اغلب برای خوانندۀ ناآشنا با متن اصلی یا ترجمههای اروپایی قابل تشخیص نیستند؛ زیرا جملات را بیمعنا نکردهاند، بلکه گاه معناهای جدید و غیرمنتظره به آنها بخشیدهاند؛ ازاینرو به نظر میرسد نسخۀ نهایی اثر را فردی نامطلع از محتوای مابعدالطبیعه بازبینی کرده باشد. ۳. شواهد متعدد درونمتنی حکایت از آن دارند که مرحوم شرف پیش از همۀ ترجمههای اروپایی بیواسطه با خود متن یونانی مواجه بوده است. این نکته میتوانست امتیازی بزرگ برای ترجمه باشد، اما گمان میکنم به نقطۀ ضعف آن تبدیل شده است. خطاهایی کاملاً تعیینکننده در ترجمه دیده میشوند که با مراجعه به ترجمههای معتبر اروپایی و مطالعۀ بیشتر دربارۀ فقرات کلیدی مابعدالطبیعه رخ نمیدادند. در پایان، بر خود فرض میدانم که به احترام کار سترگ مرحوم شرفالدین خراسانی در ترجمۀ جاودانهاثر ارسطو کلاه از سر بردارم. من ابداً مدعی نیستم که یونانی را بهتر از شرف آموختهام. موشکافی در یک ترجمه به اتکای انبوهی منبع و ابزار هنر شگرفی نیست و هرگز از ارزش مرارتهای متقدمان در کار بسط معارف فلسفی نخواهد کاست. غرض دعوت از مترجمان کنونی به پویایی بیشتر در برگرداندن آثار دورانساز فلسفی است. | ||
کلیدواژهها | ||
مابعدالطبیعه؛ ارسطو؛ شرفالدین خراسانی؛ ترجمه | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A Critique of Sharaf al-Dīn Khurāsānī’s Persian Translation of Aristotle’s Metaphysics | ||
نویسندگان [English] | ||
Ali Nikzad | ||
, PhD Graduate in Philosophy of Religion, Allameh Ṭabatabai University | ||
چکیده [English] | ||
This article offers a critique of Dr. Sharaf al-Dīn Khurāsānī’s Persian translation of Aristotle’s Metaphysics. The discussion is limited to Books Epsilon and Lambda, which together constitute about nine percent of the whole work. The translation appears to suffer from three major shortcomings: (1) A lack of consistency in the use of punctuation marks, which makes it difficult for the Persian reader to distinguish Aristotle’s own words from the translator’s interpolations. (2) Numerous typographical errors, which may not be immediately detectable by readers unfamiliar with the Greek original or European translations. While these mistakes do not always render sentences meaningless, they often produce unintended and misleading new meanings. This suggests that the final version of the translation was reviewed by someone insufficiently acquainted with the Metaphysics. (3) Internal textual evidence strongly indicates that Khurāsānī, before all European translators, engaged directly with the Greek text. While this could have been a great advantage, it ultimately became a weakness of the translation. Certain decisive errors appear which could have been avoided through consultation with authoritative European translations and more thorough study of key passages in the Metaphysics. In conclusion, the author expresses deep respect for Sharaf al-Dīn Khurāsānī’s monumental effort in translating Aristotle’s enduring masterpiece. The critique is not intended as a claim of superior knowledge of Greek, but as an invitation for contemporary translators to bring greater dynamism and precision to the rendering of epoch-making philosophical works. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Metaphysics, Aristotle, Sharaf al-Dīn Khurāsānī, translation | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 14 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 4 |