آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شمارهها | 2,564 |
| تعداد مقالات | 36,364 |
| تعداد مشاهده مقاله | 16,524,549 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,512,789 |
دیه جنایت ناقبه از منظر فقه و قانون مجازات اسلامی | ||
| فقه | ||
| دوره 32، شماره 123، آبان 1404، صفحه 7-30 اصل مقاله (1.16 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2025.71021.2894 | ||
| نویسنده | ||
| محمدجواد محمدی* | ||
| مدرس سطوح عالی و عضو گروه فقه جزا مرکز پژوهشی مؤسسه عالی فقه و علوم اسلامی. قم. ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 20 بهمن 1403، تاریخ بازنگری: 10 اردیبهشت 1404، تاریخ پذیرش: 04 آبان 1404 | ||
| چکیده | ||
| یکی از آسیبهای وارد بر استخوان، ایجاد حفره در استخوان است. ایجاد حفره در استخوان در اثر فرو رفتن جسم تیز و باریک - مانند پیچ یا گلوله ریز- در استخوان واقع شود، بیآنکه استخوان دچار شکستگی شود. در روایات متعدد میزان دیه این جنایت در اعضای مختلف بدن تعیین شده است. فقیهان امامی نیز به تبعیت از روایات در برخی فروعات، حکم دیه این جنایت را بیان کردهاند. با این حال موارد یاد شده به شکل پراکنده بوده و به شکل قاعده کلی مطرح نشده است. قانون مجازات اسلامی در ماده 569، به قواعد عمومی صدمات استخوان پرداخته و در بند «ت» به این جنایت و میزان آن اشاره کرده است. این پژوهش با هدف کشف و استخراج ضابطه کلی میزان دیه ایجاد حفره در بدن، با بهرهگیری از روش توصیفی-تحلیلی، به جستجو در ادله و مستندات مربوط به دیه ناقبه پرداخته و تلاش کرده تا با ارزیابی ادلۀ یاد شده، مفاد بند «ت» ماده 569 را مورد ارزیابی و صحتسنجی قرار دهد. یافتههای این پژوهش حاکی از این است که بر اساس روایات معتبر میزان دیه جنایت ناقبه - جز در موارد استثناء - بهطور قاعدهمند و منضبط یک چهارم دیه شکستگی آن عضو است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| دیه فرورفتگی استخوان؛ دیه ناقبه؛ میزان دیه؛ دیه استخوان؛ قانون دیه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Blood Money for the Injury of Naqibah from the Perspective of Islamic Jurisprudence and the Islamic Penal Code | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Javad Mohammadi | ||
| Instructor of advanced levels and member of the Criminal Jurisprudence Department, Research Center of the Institute of Advanced Fiqh and Islamic Sciences, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| One type of injury inflicted on a bone is the creation of a cavity within it. This occurs when a sharp and narrow object—such as a screw or a small bullet—penetrates the bone without causing it to fracture. Several narrations specify the amount of diyah (blood money) for this type of injury in different parts of the body. Imamiyyah jurists, following these narrations, have discussed the diyah for this type of injury in certain cases. However, these discussions are scattered and have not been formulated into a general rule. Article 569 of the Islamic Penal Code addresses the general rules concerning bone injuries and, in paragraph (t), specifically refers to this type of injury and its compensation. This study, using a descriptive-analytical method, aims to discover and extract a general principle regarding the amount of diyah for creating a cavity in the bone. It investigates the relevant evidence and sources for diyah of naqibah and evaluates the validity and accuracy of paragraph (t) of Article 569. The findings indicate that, according to reliable narrations, the amount of diyah for the naqibah injury—except in exceptional cases—is systematically and consistently set at one-fourth of the diyah for the fracture of the same bone. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Bone cavity compensation, Diyah of Naqibah, amount of diyah, bone diyah, diyah law | ||
| مراجع | ||
|
ابن بابویه قمی، محمد بن علی. (1413ق). من لایحضره الفقیه (ج4). قم: دفتر انتشارات اسلامی.
ابن جنید اسکافی، محمد بن احمد. (1416ق). مجموعة فتاوی ابن جنید. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
ابن درید، محمد بن حسن. (1988م). جمهرة اللغة (ج1). بیروت: دار العلم.
ابن عباد، صاحب. (1414ق). المحیط فی اللغة (ج5). بیروت: عالم الکتاب.
ابن فارس، احمد. (1404ق). معجم مقاییس اللغة (ج5). قم: دفتر انتشارات اسلامی.
ازهری، محمد بن احمد. (1421ق). تهذیب اللغة (ج9). قم: دار احیاء التراث العربی.
جوهری، اسماعیل بن حماد. (1410ق). صحاح اللغة (ج1،4). بیروت: دار العلم.
حر عاملی، محمد بن حسن. (1409ق). وسائل الشیعة (ج29). قم: مؤسسة آل البیت(ع) لإحیاء التراث.
حکیم، سیدمحمدسعید. (1415ق). منهاج الصالحین (ج3). بیروت: دار الصفوه.
حلی، محقق حلی، جعفر بن حسن. (1408ق). شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام (ج4). قم: مؤسسة اسماعیلیان.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1412ق). مفردات الفاظ القران (ج1). بیروت: دار العلم.
زمخشری، محمود بن عمر. (1979م). اساس البلاغة. بیروت: دار صادر.
طریحی، فخرالدین. (1416ق). مجمع البحرین (ج2). تهران: کتابفروشی مرتضوی.
طوسی، محمد بن حسن. (1387ق). المبسوط فی فقه الامامیه (ج7). قم: المکتبة المرتضویه.
طوسی، محمد بن حسن. (1407ق). تهذب الاحکام (ج10). تهران: دار الکتب الاسلامیة.
فاضل لنکرانی، محمد. (1418ق). تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیلة (کتاب الدیات). قم: مرکز فقهی ائمه اطهار(ع).
فراهیدی، خلیل بن احمد. (1410ق). کتاب العین (ج5،6،8). قم: نشر هجرت.
فیومی، احمد بن محمد. (بی تا). المصباح المنیر. قم: دار الرضی.
کلینی، محمد بن یعقوب. (1429). الکافی (ج15). قم: دار الحدیث.
کلینی، محمدبن یعقوب. (1407ق). الکافی (ج7). تهران: دار الکتب الاسلامیة.
مجلسی، محمدباقر. (1404ق). مرآة العقول (ج24). تهران: دار الکتب الاسلامیة.
مجلسی، محمدباقر. (1406ق). ملاذ الاخیار فی فهم تهذیب الاخبار (ج16). قم: کتابخانه آیتالله مرعشی نجفی.
مجلسی، محمدتقی. (1416ق). روضة المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه (ج10). قم: موسسه فرهنگی کوشانپور.
موسوی خویی، سیدابوالقاسم. (بیتا). موسوعة الامام الخویی (ج42). قم: مؤسسة احیاء آثار الامام الخویی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 105 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 81 |
||