آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شمارهها | 2,576 |
| تعداد مقالات | 36,643 |
| تعداد مشاهده مقاله | 16,930,667 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,700,022 |
نسبتشناسی ماهوی و کارکردی فضای سایبر در بسترسازی مهدویت | ||
| جامعه مهدوی | ||
| دوره 6، شماره 1 (پیاپی 11)، شهریور 1404، صفحه 222-251 اصل مقاله (1.05 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jm.2025.72734.1121 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد علی شکوهیانراد* 1؛ کاظم فولادی قلعه2 | ||
| 1پژوهشگر ارشد، آزمایشگاه پژوهشی فضای سایبر، دانشگاه تهران، ایران (نویسنده مسئول). | ||
| 2استادیار، گروه مهندسی کامپیوتر دانشکده مهندسی دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 07 شهریور 1404، تاریخ بازنگری: 29 مهر 1404، تاریخ پذیرش: 05 آذر 1404 | ||
| چکیده | ||
| ظهور منجی موعود، حضرت مهدی (عج)، مشروط به تحقق عواملی است که با عنوان مؤلفههای بسترساز مهدویت شناخته میشوند. همۀ مؤلفههای بسترساز مهدویت به تبیین و تبلیغ نیاز دارند تا دیگر ملتها با گفتمان مهدویت و هدف والای منجی موعود آشنا شوند و طلب ظهور بهتدریج در قلبشان تجلی یابد. از سوی دیگر، باوجودآنکه مؤلفههای ظهور در عصرها و دورههای مختلف تغییر نمیکند؛ اما لوازم تحقق آنها به شرایط زمانه وابسته است. عصر حاضر، متأثر از بسط و تعمیق فضای سایبر در زندگی فرد فرد انسانها، با زیستبوم نوینی آمیخته شده که زیست اطلاعاتمحور را رقم زده است؛ ازاینرو تبیین فرصتها و تهدیدهای فضای سایبر، هم در بعد ماهوی و هم بعد کارکردی، در راستای بسترسازی برای تحقق آرمانهای مهدویت، امری ضروری به نظر میرسد. به همین منظور، در پژوهش حاضر، برای جمعآوری اطلاعات از روش مطالعات کتابخانهای و با هدف تحلیل اطلاعات از روش پژوهش کیفی - توصیفی استفاده شده است. در بُعد کارکردی، چنین نتیجهگیری میشود که زیرساختهای فعلی فضای سایبر جهانی، بهواسطۀ سیاستگذاریهای محتوایی تحت نفوذ جبههٔ رقیب، از حالت خنثی و بیطرف خارج شده است و در عمل، بهصورت یکسویه در تقابل با گفتمان مهدویت قرار گرفته است. به همین دلیل استفاده از آن باید بهصورت امتدادبخشی به فعالیتهای تبیینی و تبلیغی میدانی و حضوری باشد تا در صورت حذف و سانسور محتوا، اصل فعالیتهای ترویج گفتمان مهدویت منقطع نشود. همچنین در بُعد ماهوی، تحلیلها نشان میدهد فضای سایبر فعلی، دربارۀ فرایند بسترسازی مهدویت، دو فرصت و یک تهدید را رقم زده است؛ بهگونهای که فرصتهای آن شامل «آشنایی بشر با جامعهسازی و تمدنسازی اطلاعاتمحور و مبتنی بر القای فهم» و «پذیرش امکان شکلگیری حاکمیت یکپارچهٔ جهانی» است و تهدید آن «تخدیر قوهٔ فهم و توان تحلیل مستقل انسان سایبریشده» است؛ بهطوری که امر تبیین دشوارتر از عصر پیش از سایبر شده است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| فضای سایبر؛ بسترسازی مهدویت؛ نسبتشناسی ماهوی و کارکردی؛ فرصتها و تهدیدهای فضای سایبر؛ هبوط سایبرنتیکی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Conceptual and Functional Typology of Cyberspace in Preparing the Ground for Mahdism | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Ali Shokoohian Rad1؛ Kazim Fouladi Ghaleh2 | ||
| 1Senior Researcher, Cyberspace Research Lab, University of Tehran, Iran (Corresponding Author). | ||
| 2Assistant Professor, Department of Computer Engineering, Faculty of Engineering, College of Farabi, University of Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The advent of the Promised Savior, Imam Mahdi, is contingent upon the realization of certain factors known as the components that prepare the ground for Mahdism. All such components require explanation and propagation so that different nations may become familiar with the discourse of Mahdism and the lofty goal of the Promised Savior, allowing the aspiration for his advent to gradually take root in their hearts. Although these components remain constant across eras and historical periods, the requirements for realizing them depend on the conditions of the time. In the present age, which is deeply influenced by the expansion and intensification of cyberspace in the daily life of individuals, a new ecosystem has emerged—one shaped by information-based existence. Therefore, clarifying the opportunities and threats of cyberspace, both in its essential (ontological) dimension and its functional dimension, is necessary for preparing the ground for fulfilling the ideals of Mahdism. Accordingly, this study employs library research for data collection and a qualitative–descriptive approach for data analysis. In the functional dimension, the findings indicate that the current global cyber infrastructure—due to content-policy structures influenced by the opposing front—has shifted away from neutrality and, in practice, operates unilaterally against the discourse of Mahdism. For this reason, cyberspace should be used as an extension of in-person explanatory and missionary activities so that if content is censored or removed, the core efforts of promoting the discourse of Mahdism remain uninterrupted. In the essential (ontological) dimension, the analysis shows that contemporary cyberspace presents two opportunities and one threat for the process of preparing the ground for Mahdism. The opportunities include: (1) familiarizing humanity with information-based social and civilizational construction grounded in the induction of understanding, and (2) enabling acceptance of the possibility of establishing a unified global governance. The threat, however, is the numbing of human interpretive capacity and independent analytical ability in the cyber-immersed individual, making the task of explanation more challenging than in the pre-cyber era. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Cyberspace, Preparing the Ground for Mahdism, Conceptual and Functional Typology, Opportunities and Threats of Cyberspace, Cybernetic Descent | ||
| مراجع | ||
|
* قرآن کریم
احمدوند، خلیلالله؛ امیری، پگاه؛ و شهبازیان، حمیدرضا. (1403). ظرفیت فضای مجازی در بسترسازی همگرایی منتظران موعود. پژوهشنامهٔ موعود، 6(11)، صص 27‑52. ایزدخواستی، مریم. (1402). بررسی جایگاه و کارکرد فضای مجازی در بازسازی فرهنگی ساختار انقلاب اسلامی. دومین همایش ملی انقلاب اسلامی و افق تمدنی آینده، تهران: دانشگاه جامع امام حسین×، صص 240‑253.
پورسیدآقایی، سید مسعود. (1388). تاریخ عصر غیبت. قم: آیندۀ روشن.
خامنهای، سید علی. (15/11/1381). بیانات در دیدار مسئولان سازمان صدا و سیما. قابل دسترس در:
B2n.ir/pq2121
خامنهای، سید علی. (19/11/1400). بیانات در دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی و پدافند هوایی ارتش. قابل دسترس در:
B2n.ir/hp7018
خامنهای، سید علی. (17/03/1396). بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان. قابل دسترس در:
https://B2n.ir/jq1054
درایفوس، هیوبرت. (1389). دربارۀ اینترنت (مترجم: علی فارسینژاد، ویراست دوم). تهران: ساقی.
حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله. (1435ق). المستدرک علی الصحیحین. بیروت - لبنان: دارالتأصیل.
حسنبیگی، ابراهیم؛ عصاریاننژاد، حسین؛ حاجیپروانه، عباسعلی. (1390). رسانه و نخبگان دولت زمینهساز ظهور حضرت حجت#. مطالعات دفاعی استراتژیک، 12(45)، صص 131‑158.
ربانی گلپایگانی، علی. (1384). دکترین مهدویت و حکومت جهانی مهدوی. انتظار موعود، (16)، صص 183‑208.
رحمانی، علی. (1396). مؤلفهها و شاخصهای زندگی به سبک منتظرانه بر اساس آیات و روایات. مطالعات علوم اسلامی انسانی، (9)، صص 120‑30.
زارع، محمدعلی؛ زارع، مهدیار. (1402). تحلیل بر کارکردهای فضای مجازی و اقتضائات حکمرانی نوین. دومین همایش ملی انقلاب اسلامی و افق تمدنی آینده، تهران: دانشگاه جامع امام حسین×، صص 157‑173.
سمیعی اصفهانی، علیرضا؛ کریمی منجرموئی، یعقوب. (1390). جایگاه و نقش حوزه و دانشگاه در زمینهسازی ظهور قائم#. مجموعه مقالات هفتمین همایش بینالمللی دکترین مهدویت (ج3). قم: مؤسسهٔ آیندهٔ روشن. صص 337-366.
شفیعی سروستانی، ابراهیم. (1386). فرهنگ مهدوی و رسانهٔ ملی. رواق هنر و اندیشه، (13)، صص 25‑34.
شکوهیانراد، محمدعلی. (1404). ضرورتهای حکمرانی فضای سایبر از منظر امام خامنهای. مطالعات حکمرانی اسلامی، (2)، صص 239‑266.
شمسالدینی، محمد. (1401). هبوط دوم: نظریهای در آیندۀ آنتولوژیک فضای سایبر و گشایش امکان زندگی در لایۀ چهارم هستی. تهران: نشر صاد.
عباسی، فرجالله. (1401). شاخصههای جامعهٔ منتظر از منظر آموزههای دینی. مبلغان، (274)، صص 30‑44.
عرفان، امیرحسین. (1392). راهکارهای غلبهٔ پیام مهدوی بر فرهنگ عامهپسند رسانهها. انتظار موعود، (43)، صص 29‑48.
عزیزی، زینب؛ ماهروزاده، طاهره. (1399). کارکردهای اخلاقی و اجتماعی جامعهٔ منتظر از دیدگاه حضرت آیتالله خامنهای. موعودپژوهی، (3)، صص 67‑74. فلوریدی، لوچیانو. (1396). اطلاعات (مترجم: مهدی جوادی). تهران: نشر حکمت سینا.
کارگر، رحیم. (1387). آیندۀ جهان: دولت و سیاست در اندیشۀ مهدویت (چاپ دوم). قم: بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود#.
گرام، گوردن. (1393). جستاری فلسفی در ماهیت اینترنت (مترجم: محمدرضا امینناصری). تهران: انتشارات کویر.
گنجخانی، احمد. (1403). الگوی مطلوب جامعهٔ منتظر و زمینهساز از منظر امام خامنهای. مطالعات اعتقادی سیاسی، (4)، صص 150‑163.
وینر، نوربرت. (1366). استفادۀ انسانی از انسانها: سایبرنتیک و جامعه (مترجم: مهرداد ارجمند). تهران: آموزش انقلاب اسلامی.
پایگاه فرهنگ واژگان آبادیس، پیوند https://abadis.ir/fatofa | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 115 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 88 |
||