آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شمارهها | 2,576 |
| تعداد مقالات | 36,643 |
| تعداد مشاهده مقاله | 16,930,391 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,699,888 |
الهیات شناخت در انقلاب اسلامی و سیر تکاملی آن تا مهدویت | ||
| جامعه مهدوی | ||
| دوره 6، شماره 1 (پیاپی 11)، شهریور 1404، صفحه 252-281 اصل مقاله (1.16 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jm.2025.72938.1126 | ||
| نویسندگان | ||
| علی محمدی هوشیار* 1؛ رحیم کارگر2 | ||
| 1پژوهشگر، گروه جریانشناسی مهدویت، پژوهشکدۀ مهدویت و آیندهپژوهی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران (نویسندۀ مسئول). | ||
| 2استادیار، گروه آیندهپژوهی، پژوهشکدۀ مهدویت و آیندهپژوهی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 30 شهریور 1404، تاریخ بازنگری: 07 آبان 1404، تاریخ پذیرش: 05 آذر 1404 | ||
| چکیده | ||
| این مقاله به تبیین تحول الهیات شناخت در دو مرحلهٔ کلیدی انقلاب اسلامی و مهدویت میپردازد. در مرحلۀ انقلاب اسلامی، عقل ولایی بهمثابۀ محور الهیات فرمی عمل میکند، جایی که شناخت دینی در قالب سازمان اجتماعی ولایت سامان مییابد و ملاک اعتبار آن مصلحت الهی است. در مرحلۀ مهدویت، علم امام تجلی کامل همان عقل در مرتبۀ تطبیقی معرفت است؛ مرتبهای که معیار آن، عدالت و وحدت شناخت با حقیقت ولایت است. بر این اساس، الهیات شناخت از عقل ولاییِ مصلحتمحور در انقلاب اسلامی به علم امامِ عدالتمحور در مهدویت گذار میکند؛ گذاری معرفتی که در آن، ساختار شناخت از سطح تدبیر اجتماعی به سطح تحقق حقیقت ارتقا مییابد. روش تحقیق در پژوهش حاضر، توصیفی - تحلیلی است و دادهها از طریق گردآوری منسجم منابع کتابخانه ای انجام شده است. نتیجۀ نظری این پژوهش، ارائۀ الگویی مفهومی برای تبیین پیوند درونی میان معرفت دینی و تمدن اسلامی، و فهم فرایند تکامل درونی نظام شناخت از جایگاه ولایت تا ساحت امامت است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| الهیات؛ انقلاب اسلامی؛ عقل ولایی؛ مهدویت؛ شناخت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Theology of Cognition in the Islamic Revolution and Its Evolution Toward Mahdism | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Mohammadi Hoshyar1؛ Rahim Kargar2 | ||
| 1Senior researcher, Department of Mahdism Current Studies, Research Center for Mahdism and Future Studies, Islamic Sciences and Culture Academy, Qom, Iran (Corresponding Author). | ||
| 2Assistant Professor, Department of Futures Studies, Research Center for Mahdism and Future Studies, Islamic Sciences and Culture Academy, Qom, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| This article explains the transformation of the theology of cognition across two key stages: the Islamic Revolution and Mahdism. In the stage of the Islamic Revolution, wilayi reason functions as the axis of formal theology, where religious cognition is structured within the social system of wilaya, and its criterion of validity is divine expediency. In the stage of Mahdism, the Imam’s knowledge represents the complete manifestation of that same reason at the level of applied cognition— a level in which justice and the unity of cognition with the truth of wilaya serve as its criteria. Accordingly, the theology of cognition transitions from expediency-oriented wilayi reason in the Islamic Revolution to justice-oriented Imam’s knowledge in the era of Mahdism—an epistemic progression through which the structure of cognition rises from the level of social governance to the level of the realization of truth. The present study employs a descriptive-analytical method, and the required data were collected through a systematic review of library sources. The theoretical outcome of the research is the presentation of a conceptual model that explains the intrinsic connection between religious knowledge and Islamic civilization, as well as clarifies the internal evolutionary process of the epistemic system from the domain of wilaya to the realm of imamate. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| theology, Islamic Revolution, wilayi reason, Mahdism, cognition | ||
| مراجع | ||
|
ابنشعبه حرانی، حسن بن علی. (1363). تحفالعقول. قم: انتشارات اسلامی.
ارسطو. (1379). متافیزیک (مترجم: شرفالدین خراسانی). تهران: انتشارات حکمت.
انصاری، شیخ مرتضی. (1373). القضاء و الشهادات. کنگره جهانی بزرگداشت دویستمین سالگرد تولد شیخ انصاری، دانشگاه قم. قم: دبیرخانه کنگره.
خزعلی رازی، علی بن محمد. (1359). کفایه الأثر فی النصّ علی الأئمة الاثنیعشر. قم: بیدار.
خسروپناه، عبدالحسین. (1388). کلام جدید. قم: معارف.
خمینی، روحالله. (1368). صحیفه امام (ج5). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی&.
سبزواری، هادی. (1372). شرح الأسماء الحسنی. تهران: دانشگاه تهران.
سهروردی، شهابالدین یحیی. (1380). مجموعه مصنفات شیخ اشراق (به کوشش هانری کربن، ج1). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
صدر، محمدباقر. (1361). الفتاوی الواضحة (ج9). بیروت: دارالتعارف للمطبوعات.
صدوق، محمد بن علی. (1353). کمالالدین و تمامالنعمة (ج2). تهران: اسلامیه.
صدوق، محمد بن علی. (1376). الامالی. قم: کتابچی.
صدوق، محمد بن علی. (1378). عیون اخبار الرضا× (ج11). قم: جهان.
صدوق، محمد بن علی. (1385). عللالشرایع (ج1). نجف: مکتبة الحیدریة.
صفار، محمد بن حسن. (1362). بصائر الدرجات فی فضائل آلمحمد| (ج1). قم: مکتبة آیةالله المرعشی النجفی.
طاهری، محمدعلی. (1391). مبانی فقهی مصلحت و جایگاه آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. مطالعات حقوقی، (2)، صص 177‑216.
علمالهدی، علی بن حسین. (1363). رسائل الشریف مرتضی. قم: دارالقرآن الکریم.
غزالی، محمد بن محمد. (1390). المستصفی من علم الأصول. تهران: احسان.
کانت، ایمانوئل. (1362). سنجش خرد ناب (مترجم: ادیب سلطانی). تهران: انتشارات امیرکبیر.
کراجی، علی بن حسین. (1367). رسائل المحقق الکرکی (ج1). قم: مرعشی.
کلینی، محمد بن یعقوب. (1365). کافی (ج1، 3 ، 7، 8). قم: دارالکتب الإسلامیة.
مجلسی، محمدباقر. (1361). بحارالأنوار (ج52). بیروت: دار احیاء التراث.
مطهری، مرتضی. (1371). مسئلۀ شناخت. قم: انتشارات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
مفید، محمد بن محمد. (1368). المقنعة. قم: دارالمفید.
مفید، محمد بن محمد. (1371 «الف»). الفصول العشرة. قم: دارالمفید.
مفید، محمد بن محمد. (1371 «ب»). المسائل العکبریة. کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، دانشگاه قم. قم: حوزه علمیه.
هاشمی خویی، میرزا حبیبالله. (1358). منهاجالبراعة فی شرح نهجالبلاغة (ج9). تهران: مکتبة الاسلامیه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 65 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 45 |
||