آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شمارهها | 2,567 |
| تعداد مقالات | 36,413 |
| تعداد مشاهده مقاله | 16,761,179 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,621,184 |
ظرفیتها و محدودیتهای هوش مصنوعی در کشف مراد استعمالی آیات قرآن | ||
| پژوهش های قرآنی | ||
| مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 22 آذر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqr.2025.72805.4285 | ||
| نویسندگان | ||
| سید میثم موسوی* 1؛ احسان سرخه ای2 | ||
| 1گروه قرآن و حدیث، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران | ||
| 2گروه قرآن و حدیث، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه،قم، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 16 شهریور 1404، تاریخ بازنگری: 23 مهر 1404، تاریخ پذیرش: 26 مهر 1404 | ||
| چکیده | ||
| نخستین مرحله تفسیر «کشف مراد استعمالی» آیات است. این مرحله، گامهایی چون شناخت قرائت صحیح آیات، تحلیل دقیق الفاظ، تشخیص ساختارهای نحوی و قرائن متصل کلامی را دربر دارد. با توجه به پیشرفتهای اخیر در مدلهای زبانی بزرگ، مسألۀ اصلی این پژوهش بررسی کارکردهای هوش مصنوعی در فرآیند کشف مراد استعمالی آیات قرآن است. این پژوهش با روش تحلیلی-توصیفی و رویکردی بینرشتهای در دو مرحله انجام شده است: نخست، بررسی مراحل «کشف مراد استعمالی» در سنت تفسیری اسلام دوم، تحلیل قابلیتها و محدودیتهای هوش مصنوعی در کشف مفاد استعمالی آیات. یافتههای تحقیق نشان میدهد که هوش مصنوعی در تشخیص قرائت معتبر با تحلیل دادههای حدیثی و زبانی میتواند در تشخیص قرائتهای معتبر مؤثر باشد؛ اما در درک انسجام معنایی و اهداف وحیانی نیازمند مکمل انسانی است. در گام بعدی، یعنی بررسی معانی واژگان، هوش مصنوعی با دسترسی به منابع لغوی معتبر، توانایی بالایی در فهم واژگان دارد. هوش مصنوعی در تحلیل ساختار جملات، قابلیت تحلیل نحوی و صرفی جملات قرآنی را دارد؛ اما در درک ساختار معنایی عمودی، سیاق و بلاغت محدودیتهایی دارد. هوش مصنوعی در شناسایی قرائن متصل لفظی عملکرد قابل قبولی دارد؛ ولی در شناسایی قرائن حالی و مقامی ناتوان است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| تفسیر قرآن؛ مراد استعمالی؛ هوش مصنوعی؛ پردازش زبان طبیعی (NLP) | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The capacities and limitations of artificial intelligence in discovering the primary meaning of Quranic verses. | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Seyedmeysam Mousavi1؛ Ehsan Sorkhei2 | ||
| 1Quran and Hadith Department, Hawzah and University Research Institute, Qom, Iran | ||
| 2Quran and Hadith Department, Hawzah and University Research Center, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The initial stage of Quranic exegesis is "discovering the primary meaning of the verses. This stage involves steps such as identifying the correct recitation. precise lexical analysis, discerning syntactic structures, and connected contextual clues. Given recent advancements in large language models, the primary focus of this research is to examine the functionalities of artificial intelligence in the process of discovering the intended meaning of Quranic verses. This study employs an analytical-descriptive method with an interdisciplinary approach, conducted in two phases: first, examining the stages of "discovering the intended meaning" within the Islamic exegetical tradition, and second, analyzing the capabilities and limitations of AI in uncovering the applied meaning of the verses. The findings of the research indicate that AI can be effective in identifying valid recitations by analyzing traditional (hadith) and linguistic data; however, it requires human supplementation for comprehending semantic coherence and revelatory objectives.AI excels at analyzing Quranic vocabulary using lexical databases and can parse grammatical structures, but struggles with deeper semantic context, rhetorical nuance, and situational meaning. While AI performs acceptably in identifying connected textual clues, it remains incapable of recognizing situational and circumstantial contextual indicators. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Quranic Exegesis, Primary Meaning, Artificial Intelligence, Natural Language Processing (NLP) | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3 |
||