آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,387 |
| تعداد مقالات | 34,316 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,993,596 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,705,694 |
مبانی و آثار خودبسندهانگاری در مکتب اثباتگرایی حقوقی | ||
| فلسفه حقوق | ||
| مقاله 6، دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 3، فروردین 1402، صفحه 123-140 اصل مقاله (4.9 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/phlq.2023.66404.1033 | ||
| نویسندگان | ||
| هادی طحان نظیف1؛ علی جلیل زاده* 2 | ||
| 1استادیار، دانشکده حقوق دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران. | ||
| 2کارشناسی ارشد، گروه حقوق عمومی، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 14 اردیبهشت 1402، تاریخ بازنگری: 13 بهمن 1402، تاریخ پذیرش: 03 آذر 1402 | ||
| چکیده | ||
| مکتب اثباتگرایی حقوقی، جزو مهم‌‌ترین و تاثیرگذارترین مکاتب حقوقی در عالم حقوق به‌شمار می‌‌رود. چالشی که بر سر شناخت دقیق این مکتب پیش روی محققان حقوقی وجود داشته و دارد این است که عمده نظریه‌پردازان این مکتب، از شرح و بسط مبانی فلسفی و معرفتشناسانه اثباتگرایی حقوقی خودداری کرده و حقوق را به‌سان یک علم کاملاً مستقل و خودبسنده تحلیل نموده‌‌اند و از این‌رو خودبسنده انگاری را می‌‌توان از ارکان مکتب اثباتگرایی حقوقی دانست. عدم وضوح مبانی فلسفی و تکیه بر مطالعه حقوق، از آن جهت که در واقعیت اجتماعی چیست و نه اینکه چه باید باشد، کار را برای تحلیل‌های دقیق و عمیق فلسفی و نقد این مکتب دشوار می‌‌سازد. در این راستا، سوال پژوهش حاضر این است که رکن خودبسندهانگاری مکتب اثباتگرایی حقوقی، مبتنی بر چه پیش‌‌فرض‌‌های فراحقوقی و پنهان ایجاد شده و نمودها و نتایج مترتب بر این خودبسندهانگاری در این مکتب چیست؟ روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که مکتب اثباتگرایی حقوقی با تاکید بر ویژگی خودبسندهانگاری آن، علی‌رغم تصریح نظریه‌پردازان آن به مبانی مشخص فلسفی، ارتباط وثیقی با پیش‌‌فرض‌‌های فلسفی عصر روشنگری داشته و خودبسندهانگاری این مکتب، در نمودهایی از قبیل خودبسندگی در وضع، تفسیر قانون، تساوی حقوق با قانون، تحویل‌‌گرایی عدالت به عدالت قانونی، مطرح کردن نظم اجتماعی به‌مثابه هدف حقوق و غیره نمایان شده است. همچنین تمام نمودها و ثمرات مکتب اثباتگرایی حقوقی را می‌‌توان در ربط و نسبت با رویکرد خودبسنده‌‌انگارانه این مکتب و جدایی آن از منابع فراحقوقی از قبیل مذهب و گزاره‌‌های اخلاقی و فلسفی دانست؛ به صورتی که می‌‌توان کیان مکتب اثباتگرایی حقوقی را در همین ویژگی خودبسندگی دانست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| خودبسندگی حقوقی؛ خودبسندهانگاری؛ مکتب اثباتگرایی حقوقی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Foundations and Effects of Self-Sufficiency in the School of Legal Positivism | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hadi Tahan Nazif1؛ Ali Jalilzadeh2 | ||
| 1Assistant Professor, Faculty of Law, Imam Sadegh University, Tehran, Iran | ||
| 2Master's degree, Department of Public Law, Imam Sadegh University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The school of legal positivism is considered as one of the most prominent and influential legal schools in the sector of law. The challenge mostly continued to be faced by legal researchers regarding the accurate knowledge of that, is most of the theorists of positive law school have refrained from explaining and developing the philosophical and epistemological foundations of legal positivism as completely independent and self-sufficient science; therefore self-sufficiency can be regarded as one of the main issue of school of legal positivism. The lack of clarity in philosophical foundations and reliance on the study of law, due to what in social reality is and should be, makes it difficult to analyze the detailed and deep philosophical criticism of positivism. In this regard, the question of the current research is what the implicit and extra-legal presuppositions of self-sufficiency of the legal positivism school are emerged from, and what the manifestations and results of such self-sufficiency in this school are. The research method is descriptive-analytical and the outcomes indicate that the school of legal positivism by an emphasis on its self-sufficiency feature, despite the specification of its theorists to specific philosophical foundations, has a tight relationship with the philosophical assumptions of the Enlightenment era and self-sufficiency. However, this school is manifested as self-sufficiency in setting the law and its interpretation, equality of rights with the law, delivery of justice to legal justice, social order as the goal of rights and etc. Also, all the manifestations and fruits of legal positivism can be vividly seen in relation to the self-sufficient approach of the aforementioned school and its alienation from extra-legal sources such as religion, moral law and philosophical propositions; In such a way, the origin of the school of legal positivism can be seen in this characteristic of self-sufficiency. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Legal self-sufficiency, Self-sufficiency, School of legal positivism | ||
| مراجع | ||
|
احتشامی، حامد؛ حکاک، سیدمحمد (1399). نقد معرفتشناسانه هیوم و کانت بر متافیزیک. تاریخ فلسفه، 11(1).
احسانی، رضا؛ طحان نظیف، هادی (1397). مفهوم قانون از منظر فقه امامیه و مکتب اثباتگرایی حقوقی. تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
امزیان، محمد (1379). روش تحقیق علوم اجتماعی از اثباتگرایی تا هنجارگرایی. ترجمه عبدالقادر سواری. تهران: پژوهشکده حوزه و دانشگاه؛ المعهد العالمی للفکر الاسلامی.
انصاری، باقر (1387). نقش قاضی در تحول نظام حقوقی. تهران: نشر میزان.
جاوید، محمدجواد؛ خسروی، محمدمهدی (1398). تبارشناسی مبانی استدلالی حق و تکلیف وآثار آن در پوزیتیویسم حقوقی (با مطالعه موردی بر مفهوم عدالت حقوقی). مطالعات حقوق عمومی، 49(3)، ص735-755.
جمعی از نویسندگان (1388). درسنامه فلسفه حقوق. قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
دفتر همکاری حوزه و دانشگاه (1381). درآمدی بر حقوق اسلامی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
زیباکلام، سعید (1381). پیوند نامبارک پوزیتیویسم و اندیشه سیاسی. روش‌‌شناسی علوم انسانی، 8(30)، ص4-28
شریفانی، محمد (1398). بررسی تطبیقی ساختار معرفت در مکتب پوزیتیویسم و فلسفه صدرایی. اندیشه نوین دینی، شماره 57، ص135-14.
عالی‌‌پناه، علیرضا (1388). آثار و لوازم نوپوزیتیویسم در حقوق. در: درآمدی بر علوم انسانی اسلامی. علی‌‌اصغر خندان. تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
کاتوزیان، ناصر (1377). فلسفه حقوق: تعریف و ماهیت حقوق. تهران: شرکت سهامی انتشار، ج1.
کلمن، جولز ال؛ لیتر، برایان (1395). اثباتگرایی حقوقی، مکاتب معاصر فلسفه حقوق. ترجمه محمدمهدی ذوالفقاری. تهران: ترجمان علوم انسانی.
واعظی، احمد (1399). هرمنوتیک حقوقی. قم: موسسه بوستان کتاب.
واعظی، احمد؛ الماسی، مسعود (1401). مبانی و پیامدهای نص‌‌گرایی قانونی در نظام‌‌های قضایی معاصر. دانش حقوق عمومی، 11(35)، ص73-92.
وکیو، دل (1380). فلسفه حقوق. ترجمه جواد واحدی. تهران: نشر میزان.
هارت، هربرت (1390). مفهوم قانون. ترجمه محمد راسخ. تهران: نی.
Austin, J. (1995). Province of Juriprudence determined W. Rumble (Ed.). Cambridge university press.
Coleman, J.L. & Leiter, B. (1996). Legal Positivism. In: A Companion to Philosophy of Law and Legal Theory. D. Patteson (ed.), 2th ed. Oxford: Blackwell, p. 228-248.
Leiter, B. (2010). Legal Formalism and Legal Realism: What Is th Issue? Legal Theory, 16(2).
MacCormick, N. (1977). Rights in Legislation. In: Law, Morality and Society: Essays in Honour of H.L.A. Hart. P. Hacker & J. Raz (eds.). Oxford: Oxford University Press, p. 189-209.
Marmor, A. & Soames, S. (2011). Philosophical foundations of language in the law. Oxford University Press.
Marmor, A. (2001). Positive law and objective values. Oxford University Press.
Posner, R.A. (1986). Legal Formalism Legal Realism and the Interpretation of Statutes and the Constitution. Case Western Reserve Law Review, 37(2).
Tebbit, M. (2005). Philosophy of Law: An Introduction. 2nd Edition. London: Routledge Hardcover.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 327 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 228 |
||