آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,551 |
| تعداد مقالات | 36,121 |
| تعداد مشاهده مقاله | 16,160,884 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,327,155 |
تمایز مبانی فقه القضاء از امر به معروف در اندیشه علامه نائینی | ||
| جستارهای فقهی و اصولی | ||
| مقاله 5، دوره 11، شماره 3 - شماره پیاپی 40، آذر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقالات کنگره میرزای نائینی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jrj.2025.72560.3030 | ||
| نویسنده | ||
| مرتضی مطهری فرد* | ||
| گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه میبد، میبد، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 14 مرداد 1404، تاریخ بازنگری: 22 مرداد 1404، تاریخ پذیرش: 12 شهریور 1404 | ||
| چکیده | ||
| مطابق آرای برخی از فقها، یکی از طرق تسهیل در پایه‌ریزی احکام تولی باب القضاء، استفاده از ادله امر به معروف است. مقاصد مشترک امر به معروف و امر قضاء از جمله رفع و دفع هرج و مرج و استقرار هنجارها و از دیگر سو عام و مطلق بودن ادله امر به معروف و قابلیت تفسیر موسع از این ادله، چنین اقتضایی را فراهم کرده است، بدون آنکه قیود و شرایطی به اندازه ادله خاص قضاوت پیش روی فقیه باشد. تطبیق یا تمییز ادله قضاوت از امر به معروف نیازمند مداقه در موضوع، قیود، مبانی و مبادی است، که می‌تواند در مقام اجرای شرع و توسعه شئون حکومتی برای حاکم اسلامی بسط یا قبض ید ایجاد کند. در این تحقیق با توسل به مداقه در این ادله، و نیز تمرکز بر آرای فقهی علامه نائینی، این هدف دنبال می‌شود که اولاً تطبیق یا تمییز ادله این دو مقوله چقدر دارای قوام استدلالی است، و ثانیاً منظومه فقهی و سیاسی علامه نائینی که توسعه حضور فعال شرع در ساحت سیاست و تدبیر را ایجاب می‌کند(که قضاوت از مصادیق آن است) چقدر در این مساله‌ی خاص سازگاری دارند. یافته‌های این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی با مراجعه به منابع کتابخانه‌ای حاکی از این است که ایشان ادله قضاء و امر به معروف را موضوعاً متمایز از یکدیگر دانسته‌اند و برای شرایط اضطرار و ضرورت نیز از مجرای قاعده حفظ نظام و ولایت عدول مومنان بهره برده‌اند که به نوعی استثنایی بودن امکان عدول از شرایط خاص قضاوت را در بردارد. لذا مشی فقهی ایشان کاملا نص‌گرا و منضبط بوده و انگاره‌ها و تمایلات سیاسی خود را با محمل قرار دادن نصوص فقهی تئوریزه و تثبیت نمی‌کنند | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نائینی؛ قضاوت؛ امر به معروف؛ حسبه؛ اضطرار | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The distinction between the principles and evidence of the Jurisprudence of judgment and The enjoining good in the thought of Allama Na'ini | ||
| نویسندگان [English] | ||
| morteza motaharifard | ||
| Department of Islamic Jurisprudence and Law, Faculty of Theology and Islamic Studies, Meybod University, Meybod, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| According to some jurists, one of the ways to facilitate the establishment of rulings on the subject of judgment is to use the evidence of "commanding for the good". The common objectives of "enjoining good" and judgment, including eliminating and warding off chaos and establishing norms, and on the other hand, the generality and absoluteness of the evidence of "enjoining good" and the ability to interpret these evidence broadly, have provided such a requirement, without the restrictions and conditions being as great as the specific evidence of judgment before the jurist. The comparison or distinction of the arguments of judgment from "enjoining good" requires a thorough examination of the subject, limitations, principles, and axioms, which can create scope or narrowness for the Islamic ruler in the implementation of Sharia and the development of government affairs. In this research, focusing on the jurisprudential opinions of Allama Na'ini, the goal is to determine, first, how much argumentative strength the comparison or distinction of the arguments of these two categories has, and second, how much Allama Na'ini's system of political and jurisprudential thought, which requires the development of the active presence of Sharia in the field of politics and management (of which judgment is an example), is consistent in this specific issue. The findings of this descriptive-analytical research, with reference to library sources, indicate that his juristic approach is strictly text-bound and disciplined—he does not theorize or legitimize his political inclinations by merely anchoring them in juristic texts. Nāʾīnī distinguishes between the proofs of judgeship and those of enjoining good, and even in cases of necessity, he resorts to the principle of preserving social order and the authority of the believers' just leadership. This approach implies that departing from the specific conditions of judgeship remains exceptional. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Nāʾīnī, Judgeship, Enjoining Good, Public Interest Administration, Necessity | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 164 |
||